Facetinfiltratie of facetblock

Indicaties tot behandeling

Door een ongeval of door slijtage kunnen zich ter hoogte van de facetgewrichten kleine veranderingen voordoen. Hierdoor kunnen zenuwen geïrriteerd raken en pijn veroorzaken. De pijn kan mogelijks verholpen worden door middel van een facetinfiltratie of facetblock.

Wat is een facetinfiltratie of facetblock?

Bij rugpijn die ontstaat vanuit pijnlijke facetgewrichtjes aan de achterzijde van de wervelkolom kan een facetinfiltratie of facetblock een oplossing bieden. Bij deze prikbehandeling worden er geneesmiddelen in de gewrichtsspleet ingespoten. Meestal worden de kleine zenuwen die de pijn vanuit de facetgewrichten leiden verdoofd met een lokaal verdovingsmiddel, al dan niet gecombineerd met cortisone. Een facetinfiltratie wordt slechts in uitzonderlijke omstandigheden uitgevoerd.

Een facetinfiltratie kan zowel diagnostisch als therapeutisch zijn.

• Bij de proef- of diagnostische behandeling oordeelt de arts of u in aanmerking komt voor procedures die de pijn gedurende een langere periode kunnen verminderen.
• Bij de definitieve of therapeutische behandeling zal de arts opnieuw de pijnlijke facetgewrichten opzoeken en naast de verdovende stof ook een kleine hoeveelheid cortisone inspuiten of tot een radiofrequente facetdenervatie beslissen. Door deze behandeling kan uw pijn gedurende een langere periode verminderen.

Afhankelijk van de klachten wordt de facetinfiltratie toegepast ter hoogte van de nek (cervicaal), de borstkas (thoracaal) of de onderrug (lumbaal). Vaak moet de behandeling een tot twee keer herhaald worden, met een tussenpoos van twee weken.

Hoe moet u zich voorbereiden op de behandeling?

De behandeling gebeurt meestal ambulant in het Leuvens algologisch centrum (LAC), ook wel pijncentrum genoemd. Zorg ervoor dat iemand u begeleidt, want na de behandeling mag u niet zelf met de wagen naar huis rijden.

Deze behandeling gebeurt niet onder narcose; u hoeft dus niet nuchter te zijn.

Verwittig op voorhand het pijncentrum en uw huisarts indien:

• U bloedverdunnende geneesmiddelen gebruikt. Sommige bloedverdunners moeten tijdelijk omgeschakeld worden naar een ander geneesmiddel.
• U allergisch of overgevoelig bent voor bepaalde soorten van geneesmiddelen, contrastmiddelen, kleefpleisters, ontsmettingsstoffen.
• U diabetes hebt.
• U zwanger bent.

Hoe verloopt de behandeling?

De dag van de behandeling schrijft u zich in aan het onthaal van het ziekenhuis. Vervolgens wordt u doorverwezen naar het pijncentrum (Leuvens algologisch centrum). Een medewerker zal uw afspraak bevestigen en u kunt plaatsnemen in de wachtruimte.

Voor de behandeling start, wordt er een waakinfuus geplaatst. Dit dient om bij een eventuele onvoorziene reactie (shock) op de toegediende medicatie snel een geneesmiddel toe te dienen.

De verpleegkundige zal u vragen om plaats te nemen op de behandelingstafel. Afhankelijk van de te behandelen plaats moet u een bepaalde houding aannemen. Bij een behandeling ter hoogte van de onderrug of de borstkas ligt u op uw buik en wordt er een kussen onder uw buik gelegd om op die manier de wervelkolom rechter te maken. Bij een behandeling ter hoogte van de nek ligt u op uw rug.

De huid wordt grondig ontsmet met een rode vloeistof die koud aanvoelt. De prikplaats wordt door de arts afgedekt met een steriele doek. Vervolgens wordt de huid plaatselijk verdoofd, wat tijdelijk een brandend en spannend gevoel kan geven. De arts zal daarna de exacte plaats van behandeling zoeken met behulp van röntgentoestel en monitor. Een naald wordt ingebracht ter hoogte van het facetgewricht. Vervolgens wordt een kort werkende verdoving met of zonder corticosteroïden ingespoten.

De volledige behandeling neemt ongeveer een tiental minuten in beslag. De eigenlijke injectie met het geneesmiddel zelf duurt een tweetal minuten.

Na de behandeling moet u nog een half uur blijven liggen en worden regelmatig uw bloeddruk en pols gecontroleerd. Nadien mag u het ziekenhuis verlaten.

Wat gebeurt er na de behandeling?

Als alles goed verlopen is, mag u na de behandeling naar huis. De eerste 24 uur na de behandeling mag u niet actief deelnemen aan het verkeer. U doet het de eerste dag best ook rustig aan. Bedrust is niet nodig.

Het is mogelijk dat uw nek of rug pijnlijk aanvoelt in de dagen na de behandeling. Dit is een gevolg van de prik zelf en van de reactie van het lichaam op een lichaamsvreemde stof. Vanaf de derde dag zal deze pijn geleidelijk afnemen en verdwijnen. Verder is het mogelijk dat u een warmtegevoel en/of een krachtverlies waarneemt in uw arm of been. Dit is niet verontrustend en wordt veroorzaakt door de verdovingsstof die is uitgewerkt na twee tot acht uur.

Wat zijn de mogelijke nevenwerkingen of complicaties?

Hoewel de behandeling en de toegediende producten erg veilig zijn, kunnen er uitzonderlijk complicaties optreden.

• Er bestaat een kleine kans op bloeding, infectie, zenuwbeschadiging en pijn door de prik zelf.
• Soms wordt er tijdens de behandeling een klein bloedvat geraakt, waardoor een kleine bloeding kan ontstaan. Dit vormt geen probleem wanneer u geen bloedverdunners neemt of deze tijdig hebt stopgezet.
• Corticosteroïden kunnen sporadisch spierzwakte, hoofdpijn, tijdelijke gewichtstoename of een ontregeling van diabetes veroorzaken. Bij aanhoudende hoofdpijn (vooral bij het rechtkomen van liggende naar zittende houding) contacteert u best uw huisarts.
• Het plaatselijke verdovingsmiddel kan aanleiding geven tot een daling van uw bloeddruk.
• Zowel corticosteroïden als het verdovingsmiddel kunnen aanleiding geven tot een allergische reactie. Indien u in het verleden al een dergelijke allergische reactie had, verwittig dan zeker de arts voor de start van de behandeling.

Resultaten

De verdovende stof die wordt toegediend bij een proefblokkade is uitgewerkt na enkele uren. Hierna zal u waarschijnlijk opnieuw dezelfde pijn ervaren als voor de behandeling. Ook bij een therapeutische behandeling is de verdovingsstof snel uitgewerkt. Het effect van de cortisone voelt u ten vroegste na 24 uur. Het beste resultaat na een therapeutische facetinfiltratie zien we na drie tot vijf dagen.

Globaal gezien verbeteren de pijnklachten na de eerste infiltratie. Een tweede infiltratie doet de klachten verder afnemen en stabiliseren. Soms is een derde infiltratie aangewezen. Hoe dan ook is er een wachttijd van minimum twee weken tussen twee opeenvolgende infiltraties.

Door een afname van de pijnklachten kunt u beter functioneren of revalideren. Toch blijft het zo dat een aantal patiënten geen baat vindt bij een facetinfiltratie.