Amputatie van ledematen

Wegnemen van een (deel van) uw been, arm, vinger... aan een of beide zijden.

Afspraken

Oorzaken

  • Onherstelbare weefselschade door:
    • Stoornis in de doorbloeding als gevolg van suikerziekte, verstopte bloedvaten...
    • Ongeval en gerelateerde complicaties
    • Gezwel
    • Infectie, zoals fractuur gerelateerde infectie of niet genezende botbreuk (pseudoartrose)
    • Ondraaglijke pijn, zoals complex regionaal pijnsyndroom (CRPS)
  • Aangeboren defect ter hoogte van de onderste ledematen (dysmelie).

Amputatieniveaus

Er bestaan verschillende amputatieniveaus ter hoogte van de ledematen.

Onderste ledematen

  • Heup, eventueel met gedeeltelijke verwijdering van bekken
  • Bovenbeen
  • Knie, waarbij bovenbeen helemaal intact blijft, al dan niet met de knieschijf
  • Onderbeen
  • Enkel, waarbij hele enkel en voet worden weggenomen
  • Voet
  • Eén teen of meerdere tenen

Bovenste ledematen

  • Schouder, met of zonder behoud van schouderblad of sleutelbeen
  • Bovenarm
  • Elleboog
  • Onderarm 
  • Pols 
  • Hand 
  • Eén of meerdere vingers

Voorkomen

  • 17 tot 19  amputaties van onderste ledematen per 100.000 inwoners. 
  • 4 tot 5 amputatie van bovenste ledematen per 100.000 inwoners.
  • Patiënten met suikerziekte worden 10 keer meer getroffen.
  • Ongeveer de helft van de personen die een amputatie ondergingen, komt in aanmerking voor een prothese (kunstbeen).

Mogelijke complicaties

De meest voorkomende complicaties bij amputatie van ledematen zijn:

  • Oedeem
  • Stomppijn
  • Fantoompijn
  • Spier- of peesverkortingen
  • Slechte wondgenezing
  • Infecties

Onderzoeken

Afhankelijk van de indicatie tot amputatie voeren we een of meerdere onderzoeken uit.

Meten van hoeveelheid zuurstof in bloed om de zuurstofspanning te weten.
Onderzoek om de bloeddoorstroming in beeld te brengen via ultratone geluidsgolven.
Combinatie van een echografie en Doppler om een beeld te krijgen van het bloedvat, de stroomsnelheid en de stroomrichting van het bloed. Hiermee kan een ruwe schatting van de diameter van de slagader gemaakt worden.
In het magneetveld van een MR wekken korte radiogolven signalen op in het lichaam. Een computer verwerkt de signaalintensiteiten tot allerlei doorsneden van de lichaamsregio.
Combinatie van angiografie en MR-scan, waarbij via een MR-scan de bloedvaten in beeld worden gebracht. Meestal krijgt u een contrastvloeistof toegediend via een infuus om de bloedvaten zichtbaar te maken.
Röntgenstralen of RX-stralen worden door bepaalde weefsels in het lichaam tegengehouden. Stralen die door het lichaam gaan, worden gebruikt om een beeld te maken van weefsels: het röntgenbeeld.
Beeldvormingsonderzoek waarbij met behulp van röntgenstralen gedetailleerde dwarsdoorsneden van een lichaamsdeel worden gemaakt. De computer zet die beelden om in nauwkeurige beelden van botten, organen en weefsels.
Bloedvaten in beeld brengen via röntgenfoto's en een ingespoten contrastvloeistof.
Opsporen van infectiehaarden in het lichaam via een ingespoten speurstof (tracer) gevolgd door een scan.

Operatie

Bij een amputatie wordt een (deel van het) lidmaat weggenomen en wordt de stomp mooi gereconstrueerd. 

Grotere amputaties

Zoals amputaties van het bovenbeen, onderbeen...

  • Meestal onder algemene én peridurale verdoving. De peridurale anesthesie blijft soms een volle week zitten om fantoompijn te voorkomen met als gevolg dat u een week bedlegerig bent (met blaassonde).
  • Duur operatie: 1 tot 1.5 uur
  • Opnameduur: gemiddeld 10 dagen

Kleinere amputaties 

Zoals een amputaties van teen, vinger...

  • Meestal onder loco-regionale anesthesie o.v.v. popliteaal blocks (al dan niet met katheter) waarbij u bij bewustzijn blijft gedurende de operatie, omdat alleen uw voet of enkel verdoofd wordt.
  • Duur operatie: 20 tot 60 minuten 
  • Opnameduur: 1 tot 2 dagen voor kleinere amputaties (bij diabetesvoet vaak langer).

Extra beeldvorming en opvolging

  • Voetproblemen: vasculaire op punt stellen, RX met eventueel CT-scan en/of SPECT_CT (ev. aangevuld met een WBC scan)
  • Tumoren: MRI van het lidmaat om de tumoruitbreiding te bepalen en zo het aangewezen amputatieniveau te kiezen.
  • Fractuur-gerelateerde infecties: opvolging door het trauma research en innovation center leuven (TRAIL)

Specialisten

Laatste aanpassing: 30 januari 2025