Contactallergie voor formaldehyde en -liberatoren

Wat is formaldehyde?

Formaldehyde is een gas en is daarom te vinden in een oplossing op waterbasis, die met methanol is gestabiliseerd. Het heeft voornamelijk toepassingen als conserveringsmiddel.

Gebruik en voorkomen

• Ontsmettingsmiddelen voor ziekenhuizen en laboratoria, ook voor de sterilisatie van instrumenten en dialysetoestellen
• Fixeer- en conserveringsmiddelen voor histologische en anatomische preparaten
• Ontsmettingsmiddel of conserveringsmiddel in cosmetica, bijvoorbeeld shampoo, badschuim, deodorant, mondwater, nagellak, zeep, crèmes, vochtige doekjes voor baby's, mascara, enzovoort 
• Ontsmettingsmiddel of conserveringsmiddel in farmaceutische producten, bijvoorbeeld zalven, poeders, tabletten, vaccins, intraveneuze antibiotica, gorgeldranken, transpiratiewerende preparaten, antischimmelmiddel, ...
• In de tandheelkunde: in dentale pasta's voor wortelkanaalvullingen
• Technisch conserveringsmiddel in lijmen, snij-oliën en metaalbewerkingsvloeistoffen
• Chemicaliën voor fotografie (fixeermiddelen)
• In de verf-, rubber-, bont- en leerindustrie
• Appreteer- en conditioneermiddelen voor textiel
• Pesticiden, antiwormmiddel en zaadontsmettingsmiddelen
• Bij het verbranden van organisch materiaal zoals brandstof, tabak en houtskool
• Papier (kranten, tijdschriften, kunst-/fotografisch papier)
• Uitgangsproduct bij de productie van plastics en kunstharsen, voornamelijk met ureum, fenol, polyacetaten en melamine. De harsen worden gebruikt als bindmiddel voor spaanplaat, oppervlaktebehandeling, isolatieschuim en gipsverbanden.
• Droogkuisproducten
• In de vismeelindustrie

De lijst van bronnen is niet exhaustief, maar dient om een idee te hebben van mogelijke blootstellingen.

Groepsverwante stoffen

Groepsverwante stoffen zijn stoffen die formaldehyde vrijzetten, de zogenaamde formaldehydeliberatoren (bijvoorbeeld imidazolidinyl- en diazolidinylureum, bromonitropropanediol, quaternium-15, DMDM-hydantoïne, natrium hydroxymethylglycinaat, ....).
Personen die allergisch zijn aan formaldehyde kunnen soms ook reageren op glutaaraldehyde.

Aspartaam, een kunstmatige zoetstof verwerkt in tal van voedingsmiddelen en dranken (light) kan systemische allergische reacties uitlokken bij formaldehyde-allergische patiënten: deze stof kan in het lichaam omgezet worden tot methanol, dat op zijn beurt afgebroken wordt tot formaldehyde en vervolgens tot mierenzuur.