Afspraken
Na TPN
Langdurige totale parenterale nutritie (TPN) kan aanleiding geven tot katheter gerelateerde infecties en leverfalen. Het bloedvat waarin de katheter geplaatst is, kan ook beschadigd raken door de TPN.
Een darmtransplantatie is een zeer complexe procedure die behandeld wordt door een hooggespecialiseerd multidisciplinair team.
Types darmtransplantatie
Er zijn 3 grote types van darmtransplantatie:
- Geïsoleerde darmtransplantatie
- Gecombineerde lever-darmtransplantatie
- Multiviscerale transplantatie (maag-lever-pancreas-dunne darm)
Geïsoleerde darmtransplantatie
Bij een geïsoleerde darmtransplantatie wordt de zieke dunne darm verwijderd en vervangen door een gezonde dunne darm van een orgaandonor.
De ziekte beperkt zich tot de dunne darm en er is geen gelijktijdig leverfalen aanwezig.
De procedure kan levensreddend zijn voor patiënten met onomkeerbaar en levensbedreigend gecompliceerd darmfalen.
Gecombineerde lever-darmtransplantatie
Bij een gecombineerde lever-darmtransplantatie worden de zieke lever en darm verwijderd en vervangen door een gezonde lever en darm van een orgaandonor. Om technische redenen wordt samen met het lever-darm bloc een volledige pancreas getransplanteerd.
Een gecombineerde lever-darmtransplantatie wordt uitgevoerd bij patiënten waarbij zowel de lever als de darm onomkeerbaar falen.
Complicaties van langdurige TPN zijn de voornaamste reden voor leverfalen bij gecompliceerd darmfalen.
Multiviscerale transplantatie
Een multiviscerale transplantatie wordt uitgevoerd als meerdere buikorganen falen en vervangen moeten worden door gezonde organen van een orgaan donor.
Het gaat dan meestal om maag, lever, pancreas en dunne darm.
Verloop
- Chirurgisch verwijderen van dunne darm samen met alle andere onomkeerbaar zieke organen (vb. lever).
- Vervangen door een gezond orgaan van een donor.
- Bloedvaten van donor-organen worden verbonden met de eigen bloedvaten. Hierdoor krijgt de getransplanteerde darm weer bloed en zuurstof.
- Donor-darm wordt verbonden met het eigen maag-darmstelsel.
- Maken van ileostoma, een chirurgisch gemaakte opening in de buikwand langswaar een deel van de dunne darm naar buiten wordt gebracht.
- Via deze opening komt stoelgang direct in een zakje terecht en niet via de anus.
- Zorgt dat het transplantatieteam gemakkelijk toegang heeft tot de darm om deze te beoordelen (o.a. voor biopsies).
- Kan meestal na enkele maanden worden gesloten.
- Plaatsen van voedingsbuisje in maag en dunne darm om te helpen bij overgang van intraveneuze voeding (TPN) naar voeding via de mond.
Na de transplantatie moet u levenslang immuunsuppressieve medicatie nemen die het eigen afweersysteem onderdrukken om zo afstoting van het orgaan te voorkomen.
U wordt ook levenslang opgevolgd.
Complexe procedure
Op basis van uitgebreide onderzoeken, die plaatsvinden tijdens een korte opname, bespreekt een multidisciplinair team (transplantatiechirurgie, gastro-enterologie, hepatologie, endocrinologie, intensieve geneeskunde, anesthesie, gynaecologie, stoma-verpleegkunde en zo nodig kindergeneeskunde) of u in aanmerking komt voor een darmtransplantatie.
Een darmtransplantatie is een bijzonder zeldzame en complexe procedure. De voornaamste redenen hiervoor zijn:
- Darm is per definitie besmet met bacteriën en heeft een sterk eigen afweersysteem.
- Darm is zeer gevoelig voor afstoting en bijgevolg is een sterke onderdrukking van het immuunsysteem nodig.
- Vóór de transplantatie werden er meestal al verschillende heelkundige ingrepen verricht en verkeren de patiënten in een ernstige toestand van ondervoeding.
Deze factoren verklaren samen een wereldwijde 10-jaarsoverleving na darmtransplantatie van amper 55%. Deze is lager dan de 80 à 90% die bereikt wordt na lever- of niertransplantatie.
Leuvens darmtransplant protocol
Om de kans op afstoting zo klein mogelijk te houden, werd binnen de UZ Leuven een ‘Leuvens darmtransplant protocol’ ontwikkeld.
Dit protocol steunt op de volgende principes:
- Donorspecifieke bloedtransfusie (de patiënt ontvangt tijdens de transplantatie bloed van de donor).
- Vermijden van hoge dosis immuunsuppressie.
- Beperken van de ontstekingsreactie van de darm.
Dit ‘Leuvens darmtransplant protocol’ is het onderwep van blijvend onderzoek om de resultaten na darmtransplantatie nog verder te verbeteren.
Resultaten
Binnen UZ Leuven werden tot op heden 15 darmtransplantaties voor levensbedreigend darmfalen uitgevoerd.
- Bij één van hen werd een stuk darm van een levende donor getransplanteerd.
- Van de overige 14 die een orgaan kregen van een overleden donor, konden er 13 behandeld worden met het Leuvens darmtransplant protocol. De 10-jaars overleving in deze groep is 90% in tegenstelling tot de gehele Belgische (n=24 transplantaties) en wereldwijde ervaring (n=2.900 transplantaties) waar de lange-termijn overleving beperkt blijft tot 55%.
