Hypoglycemie - te lage bloedsuikerspiegel

Verschijnselen van hypoglycemie

De verschijnselen van een hypo verschillen van persoon tot persoon. Het is belangrijk volgende signalen te herkennen, zij komen niet allemaal gelijktijdig voor.

Symptomen

• zweten
• beven
• plotse hevige honger
• geeuwen
• troebel zicht
• hoofdpijn
• hartkloppingen
• Wisselend humeur
• Bleekheid
• Concentratiestoornissen
• Niet adequaat reageren

Oorzaken van hypoglycemie

• Onvoldoende koolhydraten gegeten in combinatie met het toedienen insuline of diabetesmedicatie
• Een maaltijd overgeslagen en toch (ultra)snelwerkende insuline toegediend
• Te veel insuline ingespoten of te veel tabletten ingenomen
• Te veel tijd tussen inspuiting en maaltijd
• Meer lichaamsbeweging dan gewoonlijk (sporten, schoonmaken, wandelen)
• Warm weer, sauna
• Overdreven (occasioneel) alcoholgebruik
• Soms geen duidelijke oorzaak, bijvoorbeeld gewijzigde slaapgewoonten
• Uitgaan, feesten, …

Wat moet u doen bij hypoglycemie?

1. Stop met uw activiteiten als u symptomen voelt.
2. Meet indien mogelijk.

Als uw glycemie (de suikerwaarde in uw bloed) lager is dan 60mg/dl: gebruik de 1-2-3 regel:

1. Drink 1 glas cola (100ml)
2. Of neem 2 klontjes suiker opgelost in koffie/thee
3. Of gebruik 3 tabletjes druivensuiker (dextro)

Is uw glycemie nog lager dan 60mg/dl, herhaal dan de procedure na 15 tot 30 minuten.

Wanneer u tussen 60 en 80mg/dl staat en de volgende maaltijd is binnen het uur:

• Doet u geen activiteit, dan hoeft u niets te eten.
• Doet u wel een activiteit, neem dan een vitabiskoek.

De volgende maaltijd duurt nog langer dan een uur.

• Neem dan een vitabiskoek of een boterham.

Wanneer u boven de 80mg/dl staat, hoeft u niets meer te eten.

Bij welke bloedglucosewaarde spreken we over een hypo?

In de dagelijkse praktijk spreken we over een hypo bij een waarde van lager dan 60 mg/dl. Maar een hypo is persoonsgebonden. De ene persoon ervaart een hypo rond 65 mg/dl en een andere bij 55 mg/dl. Het kan zelfs zijn dat mensen het gevoel van hypo krijgen bij een glucosewaarden tussen 80 mg/dl en 100mg/dl. Dit zie je vooral bij mensen die een lange tijd hoge bloedglucosewaarden hebben gehad en dus slecht geregeld zijn. Dat noemen we pseudohypoglycemie of een hypogevoel.

Hypoglycemie unawareness

Soms komt het voor dat mensen - zowel met diabetes type 1 als 2 - de waarschuwingssymptomen niet meer voelen of in sterk verminderde mate. Dat noemen we hypoglycaemie unawareness.
Er wordt veel onderzoek gedaan naar het ontstaan hiervan. Wat we zeker weten is dat een persoon die een hypo heeft gehad, de volgende dagen verminderd aware (bewust) is. Anders gezegd, hij voelt de volgende hypo veel minder goed aankomen. Daarom is het belangrijk dat mensen de waarschuwingssignalen altijd serieus nemen. Ook als er geen sprake is van hypo unawareness. Dit betekent dat iemand zodra hij gaat zweten, een hongergevoel krijgt of gaat trillen, snel de bloedglucose meet en wat druivensuiker moet nemen. Door op tijd te reageren, voorkom je dat iemand in een hypo doet en heeft het doormaken van een hypo tot gevolg dat je de daarop volgende dagen een hypo minder goed voelt aankomen. 
Hoe lager het HbA1c (geglyceerd hemoglobine) van iemand is, hoe groter de kans op hypo unawareness. Dat komt omdat mensen met een laag HbA1c scherper zijn ingesteld. Ze hebben doorgaans lagere bloedglucosewaarden en zitten daardoor vaker tegen de grens van een hypo aan. Een laag HbA1c is overigens een teken dat iemand goed is ingesteld. De verhoogde kans op hypo unawareness kan echter een vervelende bijkomstigheid zijn.
Ook blijkt dat de lengte van de ziekteduur een rol speelt. Hoe langer iemand diabetes heeft, des te groter is de kans op het ontstaan van hypo unawareness.

Wat doen als iemand met diabetes een hypo krijgt en in coma dreigt te raken?

Het is belangrijk om bij de persoon te blijven. Zorg dat hij niet onderkoeld raakt. Als de persoon nog bij bewustzijn is, maar niet meer adequaat kan reageren, laat hem dan zo snel mogelijk snelwerkende koolhydraten innemen, bijvoorbeeld druivensuiker. Als de persoon in kwestie niet meer helder is of niet meer bij bewustzijn is, is het gevaarlijk om hem/haar voedsel of drank te geven, omdat er het gevaar is dat hij/zij zich verslikt. Hierdoor kan iemand stikken of een longontsteking krijgen. In dit geval moet er glucagen toegediend worden. Dit kan in de vorm van een glucagonspuit of via een neusspray (Baqsimi). Bekijk hier de Baqsimi UZ folder (pdf).

Hypo-angst

Als een patiënt 'unaware' is en een hypo niet meer voelt aankomen, kan hij/zij daardoor wél in gevaarlijke situaties terechtkomen. Denk maar aan een vrachtwagenchauffeur die tijdens het rijden door een hypo, een ongeval veroorzaakt. Het meemaken van zulke traumatische ervaring kan dan leiden tot een angst om een hypoglycemie te krijgen.

Een bloedsuikerwaarde kan in bepaalde gevallen zodanig laag worden dat dit kan leiden tot een volledige bewusteloosheid, men noemt dit een hypoglycemisch coma.  Op dat moment is de bloedsuikerspiegel veel te laag. Na het doormaken van een hypoglycaemisch coma kan een patiënt heel bang worden voor hypo's.  Dat is heel begrijpelijk, want het doormaken van een coma is ingrijpend. Deze mensen gaan dan lage bloedglucoses vermijden en hebben hierdoor vaak te hoge glycemies. Dat is jammer want te hoge bloedglucosewaarden zijn slecht voor het lichaam.