Insulinepomp

Hoe werkt een insulinepomp?

Van alle huidige diabetesbehandelingen bootst de insulinepompbehandeling de werking van de eigen pancreas het beste na. De insulinepomp werkt enkel met snelwerkende insuline-analogen.

• De insulinepomp dient voortdurend een kleine hoeveelheid insuline toe. Dit gebeurt door middel van een voorgeprogrammeerd patroon dat zich dagelijks automatisch herhaalt. Dat noemen we de basale insulinedosis, kortweg basaal. De basale insulinedosis vervangt de traagwerkende insuline-injectie van uw vroegere behandeling met vier injecties. Bij de nieuwste generaties insulinepompen werkt het basaal patroon (autobasaal) op basis van de recent toegediende insuline en de sensorwaarde. De pomp zal de insulineafgifte verhogen bij hogere glycemies en verlagen/stoppen bij dalende glycemies.
• Bij elke maaltijd zal de bloedsuikerspiegel stijgen. Om deze stijging op te vangen geeft u een extra dosis insuline met behulp van de pomp. Dit wordt de bolusinsuline genoemd of kortweg bolus. De bolussen vervangen de drie kortwerkende insuline-injecties voor de maaltijden van uw vroegere behandeling met 4 injecties.

De insulinepomp meet de bloedsuiker niet, dus het gebruik van een gewone bloedsuikermeter of sensor blijft noodzakelijk.

Waarom kiezen voor een insulinepomp?

Een insulinepomp biedt enkele voordelen ten opzichte van het 4-injectiesysteem.

• Normale en stabielere bloedsuikers
  Door het voortdurend toedienen van snelwerkende insuline in kleine dosissen aangepast aan uw leefpatroon, slaagt u er veel makkelijker in normale bloedsuikers te bekomen en te behouden en blijft de bloedsuikerspiegel ook stabieler. De dosissen kunnen in zeer kleine stappen (van 0,005 E tot 0,1 E) aangepast worden zodat ‘maatwerk’ mogelijk is en een persoonlijke insulinebehoefte zeer precies kan ingesteld worden.
• Betere opname van de insuline
  De insulinepomp gebruikt enkel snelwerkende insuline. Die wordt gemakkelijker en sneller opgenomen door het onderhuidse vetweefsel dan de traagwerkende insuline. Hierdoor kunt u de werking beter voorspellen en kunt u ook de bloedsuikerstijging na een maaltijd beter opvangen.
• Normale bloedsuikers bereiken
  U kunt met pompbehandeling van uur tot uur een aangepaste insulinedosis in functie van uw leefpatroon toedienen. Dat heeft als grote voordeel dat u minder kans maakt op latere verwikkelingen.
• Verbeterd leefcomfort
  Door de vele mogelijkheden met de pomp wordt uw leefcomfort verbeterd. Onverwachte situaties kunnen ook beter en makkelijker opgevangen worden. Hoe beter de bloedsuikers de normale bloedsuikerwaarden benaderen, hoe fitter u zich voelt. Daardoor hebt u ook meer zin in een actief leven.
• Voorspoedige zwangerschap
  Voor een goed verloop van een zwangerschap, is het uitermate belangrijk dat de dagelijkse bloedsuikerwaarden binnen vrij strikte grenswaarden liggen (80 tot 120 mg/dl). Zo kan de baby zich normaal ontwikkelen en is de kans op problemen klein.

Er zijn ook medische redenen om te kiezen voor een insulinepomp.

• Ernstige hypoglycemie of verlies van hypoglycemiegevoel
• Zwangerschap of zwangerschapswens
• Sterke insulinegevoeligheid: behoefte minder dan 20 E / dag of kleiner dan 0,1 E/ kg lichaamsgewicht
• Het dawn- of dageraadfenomeen: bloesuikers die oplopen tegen 4 à 5 uur 's ochtends.
• Complicaties (beginnend of bestaand)
• Variabel dagprogramma zoals ploegenwerk, veel reizen, sterk wisselende lichamelijke inspanningen…

Wie is kandidaat voor een insulinepomp?

Wie kiest voor een insulinepomp, moet zich goed bewust zijn van de verantwoordelijkheid van zijn zelfzorg. Vereisten voor een insulinepomp:

• Goed inzicht hebben in de 'aandoening diabetes' en behandelingsmogelijkheden.
• Regelmatig bloedsuikermetingen doen (minstens 4 keer per dag, telkens voor de maaltijden en voor het slapen gaan).
• Insulineaanpassingen doen indien nodig.
• Werking van de insulinepomp aanleren zodat u ze optimaal kunt benutten.
• Principes van gezonde voeding kennen en willen toepassen.
• Hypo-, hyper- en keto-acidosesymptomen kunnen herkennen.
• Katheter en insteekplaats regelmatig controleren en correct verzorgen.
• Noodprocedures bij pompdefecten opvolgen.

Insulinepompconventie

In België is er een ‘insulinepompconventie’. Dat is een overeenkomst tussen het ziekenfonds en een aangesloten conventieziekenhuis, zoals UZ Leuven, om alle kosten van een insulinepompbehandeling bij diabetes type 1 terug te betalen.

• Het ziekenhuis koopt de insulinepomp.
• Zolang u patiënt blijft in het ziekenhuis, kunt u de pomp gebruiken.
• U bezorgt de pomp terug bij het stopzetten van de behandeling of als u van centrum verandert.
• Alle materialen voor de behandeling (spuiten, katheters, batterijen en afdekmaterialen) worden terugbetaald.

Wanneer is een insulinepomp niet geschikt?

Wie weinig zelfdiscipline heeft en niet bereid is de nodige zelfcontroles te doen, kiest beter niet voor deze behandeling. De zelfzorgverantwoordelijkheid is immers groot.

Bij pompproblemen is het risico op keto-acidose veel groter omdat de insulinepomp alleen ultrasnelwerkende insuline bevat. Bij het onderbreken van de therapie kan de glycemie dan ook heel snel oplopen. Dat probleem kunnen herkennen en verhelpen is een absolute noodzaak.

De continue aanwezigheid en zichtbaarheid van de insulinepomp kunnen mogelijke drempels zijn om te kiezen voor deze vorm van therapie.

Soorten pompen

Er zijn verschillende pompen beschikbaar, de systemen veranderen echter regelmatig. Op de firmasites kunt u alvast bekijken welk systeem op de Belgische markt is. Bespreek met uw diabetesverpleegkundige wat de mogelijkheden in UZ Leuven zijn.

Bekijk het filmpje 'Wat is een insulinepomp'

Overzicht insulinepompen in UZ Leuven

Firma Medtronic

• Paradigm Veo: wordt niet meer opgestart
• Minimed 640G
• Minimed 780G
• Educatieve film Minimed 780G

Firma Roche

• Spirit Combo: wordt niet meer opgestart
• AC Insight
• Diabeloop

Firma Insulet

• Omnipod Dash
• Educatieve film Omnipod

Firma VitalAire

• Tandem Control IQ
• Educatieve film Tandem Control IQ

Firma Mylife 

• Ypsomed
• Educatieve film Ypsomed

Gebruik insulinepomp

Lees meer over hoe u een insulinepomp moet gebruiken.

Hoe zelf mijn insulinepomp thuis uitlezen?

Naar aanleiding van een reorganisatie van de diabetesraadpleging vragen wij met aandrang aan onze patiënten om hun pompgegevens voorafgaand aan de raadpleging van thuis op te laden.  Wij hopen hiermee de wachttijden op de raadpleging te beperken.

Medtronic Minimed 640G - 780G en Veo 754

Pompgegevens uploaden via Carelink

• Hoe registreer ik mij op Carelink?
• Technische ondersteuning bij installatie: 0800/90 805 (Medtronic)

Firma Roche

De Spirit Combo en AC Insight kan men voorlopig niet van thuis opladen. Deze pompen worden op de raadpleging uitgelezen.

Overige pompsystemen

Voor de overige pompsystemen zullen we in de toekomst gebruik maken van Glooko om gegevens op te laden. Hiervoor moet u zich eerst registreren. Om de gegevens van je insulinepomp, glucosemeter en of sensor op te laden moet je éénmalig een uploader installeren.

Bekijk hier de digitale handleiding.

E-learnings koolhydraten

Leer meer over koolhydraten en hoe je telt in grammen koolhydraten in deze films.