Hoofdhuidkoeling is een veilige en effectieve manier om haarverlies bij bepaalde vormen van chemotherapie te beperken of zelfs te voorkomen. De hoofdhuid wordt kort voor, tijdens en na de behandeling gekoeld met een kap aangesloten op een koeltoestel, waardoor de bloedvaatjes dichtknijpen en de chemotherapie minder gemakkelijk de haarwortels beschadigt.
Handvoetkoeling werkt op gelijkaardige manier. Koeling van de handen en voeten mindert de doorbloeding en beperkt zo lokale effecten van chemotherapie. Sommige behandelingen beschadigen namelijk de nagels of de zenuwen in vingers of tenen, waardoor mensen soms nog lang na hun behandeling tintelingen of gevoelsvermindering kunnen ervaren. Vroeger gebeurde handvoetkoeling enkel met ijswanten, maar tegenwoordig zorgen toestellen met hilotherapie voor een constante, comfortabelere koeling. Uit onderzoek van UZ Leuven blijkt dat die toestellen neveneffecten zoals nageltoxiciteit en schade aan de zenuwuiteinden verminderen.
Kosteloos aanbod
Verschillende Belgische ziekenhuizen bieden hoofdhuidkoeling en handvoetkoeling kosteloos aan, maar de behandelingen zijn nog niet overal mogelijk. Waar de koeling wel aangeboden wordt, werden de toestellen doorgaans aangekocht met steun van een fonds of schenking. In naam van de zorgsector vroegen UZ Leuven en Think Pink – met de steun van tal van andere ziekenhuizen – aan het RIZIV om mee te investeren in de toegankelijkheid van hoofdhuidkoeling en handvoetkoeling met hilotherapie. Met succes: al vanaf 1 januari 2023 worden de kosten terugbetaald.
De terugbetaling laat ons toe hoofdhuidkoeling en handvoetkoeling te blijven aanbieden bij de behandelingen waar ze een bewezen effect hebben.Annemarie Coolbrandt, verpleegkundig specialist oncologie
Annemarie Coolbrandt, verpleegkundig specialist oncologie in UZ Leuven: “Wij hebben het altijd belangrijk gevonden om hoofdhuidkoeling en handvoetkoeling kosteloos aan patiënten te kunnen aanbieden, maar de toestellen en het materiaal zijn behoorlijk duur, de toepassing vraagt extra tijd van verpleegkundigen en het zorgt voor meer planningswerk. De terugbetaling laat ons toe hoofdhuidkoeling en handvoetkoeling te blijven aanbieden bij de behandelingen waar ze een bewezen effect hebben tegen die nevenwerkingen.”
Belang van ondersteunende zorg
De terugbetaling van ondersteunende zorg – zorg die draait rond de levenskwaliteit van patiënten – is niet vanzelfsprekend. Toch heeft die zorg een grote impact op het psychosociaal welzijn en functioneren van patiënten met kanker.
Annemarie Coolbrandt: “Bij sommige behandelingen kan hoofdhuidkoeling haarverlies verminderen, wat voor veel patiënten een enorme mentale en sociale impact heeft. En als we met hilotherapie zenuwschade kunnen beperken, kunnen mensen hun dagelijkse activiteiten beter verderzetten en ook het werk makkelijker hervatten. Omwille van het belang voor de levenskwaliteit van patiënten zijn hoofdhuidkoeling en handvoetkoeling bij bepaalde oncologische behandelingen niet meer weg te denken. Het is goed dat de overheid dat ook met een terugbetaling bekrachtigt.”
Bekijk de reportage van VTM hier.
