De overlevingskans na een hartstilstand in België is vandaag lager dan 10%. In andere Europese landen, waaronder Nederland, Duitsland, Denemarken en de UK, is het overlevingscijfer na een hartstilstand een pak hoger, tot zelfs 40%. Wetenschappelijke literatuur toont aan dat 2 zaken belangrijk zijn om die overlevingscijfers omhoog te krijgen. Een hartstilstand herkennen en snel in actie komen om de overleving te verzekeren is cruciaal. Daarnaast is het essentieel om opgeleide personen snel bij het slachtoffer te krijgen en professionele hulpdiensten onmiddellijk te kunnen uitsturen.
Om ter plaatse snel eerste hulp te verlenen, kan men werken met burgerhulpverleners, ook wel medical first responders genoemd. Vaak zijn het artsen of zorgverleners die zich kandidaat stellen om buiten hun werkuren ter beschikking te zijn, maar ook mensen met een speciale opleiding kunnen deel uitmaken van die burgerhulpverlening. Een meldsysteem kijkt dan waar in de buurt van het slachtoffer zich iemand bevindt om die eerste belangrijke hulp toe te dienen.
Streefdoel: 15 minuten
De dienst urgentiegeneeskunde van UZ Leuven kreeg in 2020 een studieopdracht van de FOD Volksgezondheid om het werken met medical first responders in België onder de loep te nemen. Het gaat daarbij niet alleen om hartstilstanden, maar ook om bijvoorbeeld beroerte, hartinfarct, ernstige ademhalingsmoeilijkheden en ongelukken. In België streeft de overheid ernaar om 90% van de interventies binnen de 15 minuten uit te voeren. Een systeem van medical first responders zou kunnen helpen om dat streefdoel te behalen. Prof. dr. Marc Sabbe, urgentiearts UZ Leuven: “Het inzetten van speciaal opgeleide burgers bij levensbedreigende situaties wordt internationaal gezien als een belangrijke factor om de mortaliteit naar beneden te krijgen. We gaan nu onderzoeken of ook België klaar is om met zo’n meldsysteem van vrijwilligers te werken.”
Oproep
Toen op zondag 11 juni 2021 voetballer Christian Eriksen plots neerviel tijdens het EK, bleek dat er heel wat meningen en voorstellen zijn bij experts om dergelijke incidenten ook in België snel en veilig aan te pakken. Daarnaast bleek dat er ook al bestaande initiatieven of proefprojecten lopen in ons land. De dienst urgentiegeneeskunde van UZ Leuven wil voor deze studieopdracht het totale systeem bekijken en realistische aanbevelingen voor verbetering formuleren. De artsen doen dan ook een warme oproep om suggesties of opmerkingen over bestaande initiatieven met medical first responders te melden via mfr@uzleuven.be.
"We onderzoeken of ook België klaar is om met zo’n meldsysteem van vrijwilligers te werken.”
prof. dr. Marc Sabbe