UZ Leuven investeert al jaren fors in nucleaire geneeskunde. Na toepassingen bij beeldvorming voor onderzoeken, zoals de gecombineerde PET-MR-scanner, startte het universitaire ziekenhuis als een van de eersten in België ook met behandelingen van patiënten met doelgerichte radioactieve stoffen. Radioligandtherapie is een innovatieve en doelgerichte behandeling die gebruik maakt van nucleaire geneeskunde om verschillende soorten kankers heel gericht te behandelen. Het combineert het ligand, een molecule die de kankercellen herkent, met een radioactief atoom, dat als doel heeft de kankercellen te beschadigen of te vernietigen met een bestraling van binnenuit. De impact op nabijgelegen gezonde cellen blijft daarbij beperkt.
Levensverlengende behandeling
In UZ Leuven wordt radioligandtherapie vandaag bijvoorbeeld toegepast bij voor uitzaaiingen van neuro-endocriene tumoren en bij patiënten met prostaatkanker die geen effect meer ondervonden van de klassieke chemotherapie of bestraling. De patiënten kunnen niet meer genezen van hun ziekte, maar de ziekte kan wel onder controle gebracht worden met de therapie die ook levensverlengend is. Omdat de bijwerkingen van radioligandtherapie beperkt zijn, zorgt de nucleaire therapie voor een betere levenskwaliteit dan andere klassieke behandelingen, zoals chemotherapie of doelgerichte medicatie. Sinds april 2024 wordt in België een nieuw nucleair geneesmiddel bij uitbehandelde prostaatkanker terugbetaald, waardoor de vraag naar radioligandtherapie in een stroomversnelling raakte. UZ Leuven zal op termijn het aantal speciaal uitgeruste kamers voor nucleaire behandelingen uitbreiden van 4 naar 10.
Prof. dr. Karolien Goffin: "UZ Leuven investeert in de bouw van nieuwe kamers die specifiek ingericht zijn om te voldoen aan alle strikte eisen die nodig zijn voor deze vorm van nucleaire geneeskunde. De nieuwe infrastructuur zal ons toelaten om de klinische toepassing van radioligandtherapie bij erkende indicaties uit te breiden, maar ook om de toepassing ervan bij andere tumortypes te evalueren in wetenschappelijk onderzoek. Het gebruik van radioactieve geneesmiddelen biedt een gerichte behandeling die niet alleen het leven verlengt, maar ook de de levenskwaliteit bij onze patiënten verbetert door kankercellen nauwkeurig aan te vallen en tegelijkertijd gezond weefsel te sparen.”
Radioligandtherapie verbetert de levenskwaliteit door kankercellen nauwkeurig aan te vallen
prof. dr. Karolien Goffin
België is voorloper
In ons land krijgen jaarlijks zo’n 70.000 mensen een kankerdiagnose. Radioligandtherapie kan voor velen van hen nieuwe hoop betekenen. UZ Leuven wil een voortrekkersrol blijven spelen in de nucleaire geneeskunde en leidt heel wat klinische studies om onderzoek te doen naar nieuwe vormen van beeldvorming en behandelingen. Wereldwijd lopen er ongeveer 200 klinische onderzoeken in radioligandtherapie om in de toekomst ook andere types van kanker te behandelen. België heeft jarenlange ervaring op het vlak van nucleaire geneeskunde en radioligandtherapie. Ons land beschikt over een uniek ecosysteem met toonaangevende nucleaire experts, onderzoeksfaciliteiten, onderzoeksreactoren, farmaceutische bedrijven, productiefaciliteiten, gespecialiseerde artsen en ziekenhuizen. In totaal telt de Belgische nucleaire geneeskunde meer dan 5.000 toegewijde professionals, onder wie 350 arts-specialisten.
Om die voortrekkersrol van België te bestendigen en ons zorgsysteem toekomstbestendig te maken, werd in juni 2024 een breedgedragen actieplan opgesteld samen met professionals uit de gezondheidssector, ziekenhuizen, onderzoekinstellingen, universiteiten, patiëntenverenigingen en de publieke diensten als RIZIV, het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) en het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC).
In het komende decennium zullen we een hele waaier aan nieuwe radioligandtherapieën uitrollen
prof. dr. Christophe Deroose
Prof. dr. Christophe De Roose: "De stroomversnelling in de ontwikkeling van de radioligandtherapie motiveert ons dag in dag uit om ons beste beentje voor te zetten. De grootste beloning is vaststellen dat de therapie aanslaat bij een patiënt: we zien dan dat klachten verminderen en dat de kanker zichtbaar stabiliseert of verkleint op de scanners . In het komende decennium zullen we een hele waaier aan nieuwe radioligandtherapieën uitrollen bij patiënten in het kader van klinische studies. We zoeken volop naar nieuwe radionucliden met potentieel betere eigenschappen dan de huidige generatie en gericht tegen nieuwe doelwitten, zodat we meer kankertypes kunnen behandelen. Het doel op lange termijn is om voor elke patiënt minstens één radioligandtherapie-optie te hebben die substantiële impact op de ziekte heeft.”