Op twaalf jaar tijd is het aantal alcoholintoxicaties op de spoeddiensten van UZ Leuven en Heilig Hart Leuven samen gradueel toegenomen: van 1.260 intoxicaties in 2008 naar 1.911 in 2019, goed voor een toename met meer dan de helft op twaalf jaar tijd. Het gaat daarbij om mensen die verward of problematisch gedrag vertonen ten gevolge van alcoholmisbruik. Cijfers over patiënten met alcohol worden standaard bijgehouden. Als artsen op de spoeddienst vermoeden dat er alcohol in het spel is, controleren ze de hoeveelheid alcohol in het bloed. Die cijfers worden verzameld om alcoholgebruik op lange termijn te bestuderen.
Chronische drinkers
Een studie, die liep van 2008 tot 2019 in de twee Leuvense ziekenhuizen, toont enkele opmerkelijke resultaten. De leeftijdscategorie van tieners en studenten tussen 10 en 29 jaar, die vaak gelinkt wordt aan overmatig alcoholgebruik, staat in de cijfers garant voor een derde van het totale aantal intoxicaties. Even sterk vertegenwoordigd zijn mensen tussen 40 en 59 jaar. Vooral vijftigers zijn de afgelopen tien jaar koplopers met het grootste aantal intoxicaties.
Prof. dr. Sandra Verelst, diensthoofd spoedgevallen van UZ Leuven: “De groep vijftigers heeft over alle leeftijden heen ook de hoogste alcoholwaarden. Vaak gaat het om chronische drinkers. Bij tachtig procent van alle patiënten is een alcoholintoxicatie een eenmalig incident. De overige twintig procent staat in voor de hélft van alle alcoholintoxicaties. In de tijdsspanne van onze cijfers kwamen chronische drinkers soms twee keer, maar in een extreem geval ook 46 keer opnieuw binnen op spoed. Het is frustrerend dat je steeds weer dezelfde mensen ziet terugkeren.”
Te vermijden belasting
Op de spoeddiensten van UZ Leuven en Heilig Hart Leuven liggen dagelijks gemiddeld vijf dronken patiënten die binnengebracht worden of begeleid worden na hun roes: een zware belasting voor het zorgpersoneel, die eigenlijk te vermijden is.
Professor Verelst: “We merken dat dronken patiënten vaak een verhoogd toezicht nodig hebben. Zeker bij het ontnuchteren kunnen ze erg onrustig worden: ze trekken hun infuus met vocht uit of proberen vroegtijdig te vertrekken. Spoedmedewerkers die we bij hen toezicht laten houden, kunnen we niet op andere plaatsen inzetten. Dat zorgt voor een extra belasting van het zorgpersoneel."
Belang van sensibilisering
Wie met een alcoholvergiftiging toekomt op de Leuvense spoeddiensten, wordt van nabij opgevolgd en eens nuchter ook gewezen op de gevolgen van alcoholmisbruik op korte en lange termijn. Die tactiek blijkt succesvol voor het merendeel van de patiënten. Wie dat wil, kan begeleid worden door een psychiater op de dienst.
Prof. dr. Sandra Verelst: “Na ontnuchtering ontkennen dronken patiënten vaak het onderliggend probleem en aanvaarden ze geen verdere hulp meer. Dan blijven er als hulpverlener jammer genoeg nog weinig opties over. De stijgende cijfers wijzen eens te meer op het belang van sensibiliseren. Wie jong begint met drinken, loopt een verhoogde kans om op latere leeftijd een problematische drinker te worden. We vinden het daarom van maatschappelijk belang om kinderen en jongeren te blijven wijzen op de gevaren die alcohol met zich meebrengt.”