Voorste oogsegment
Oogmicrobioom
De verzameling van micro-organismen, zoals bacteriën, virussen en gisten, die op ons oog leven noemen we het oogmicrobioom. Tijdens een populatiestudie werden oogstalen afgenomen van een groot aantal studiedeelnemers. Hiermee willen we in eerste instantie veel voorkomende micro-organismen op het oogoppervlak in kaart brengen in een gezonde populatie. Daarnaast wordt ook onderzocht wat de effecten zijn van een cataractoperatie op de microbiële samenstelling van het oogoppervlak. Het mogelijk effect van ontsmetting, verdoving en medicatie tijdens de ingreep wordt bestudeerd. Daarnaast wordt ook onderzoek gedaan naar de immunologische effecten van een cataractoperatie en het eventueel additioneel negatief effect van bewaarmiddelen in oogdruppels.
Voor sommige aandoeningen, zoals leeftijdsgebonden maculadegeneratie of uveïtis, is een behandeling met een intravitreale injectie nodig. Hierbij wordt via een dunne injectienaald medicatie toegediend in het oog. In ons onderzoek willen we het effect van deze injecties op het oogcomfort onderzoeken. Heeft het repetitief ontsmetting van het oogoppervlak een invloed op de microbiële samenstelling van het oogoppervlak?
Hoornvliesaandoeningen
Het hoornvlies (cornea) is het voorste deel van onze ogen en is geheel doorzichtig. Wanneer een micro-organisme het hoornvlies binnendringt kan een hoornvliesinfectie ontstaan. De patiënt heeft dan last van een pijnlijk en rood oog. In ons onderzoek willen we de diagnostiek van deze infecties optimaliseren. Kan flow-cytometrie infectieuze diagnostiek versnellen op een kostenefficiënte manier?
Een oppervlakkige wonde van het hoornvlies geneest meestal binnen de 2 tot 3 dagen. Echter, door verschillende omstandigheden kan een wondje chronisch worden. Hiervoor bestaan reeds verschillende behandelopties, waarvan insuline oogdruppels recent ook als behandeloptie werd beschreven in de literatuur. Tijdens onze literatuurstudie stelden we vast dat het nog onduidelijk is wat de optimale concentratie is en welke oplossing het beste stabiliteit geeft aan de oogdruppels. In ons onderzoek willen we nagaan wat de optimale concentratie en oplossing van deze oogdruppels is.
Bij het ouder worden kan ons gezichtsvermogen dalen. Bij hoornvliesdysfunctie kan over de jaren heen het endotheel, de binnenste laag van het hoornvlies, versneld achteruit gaan in kwaliteit. Een transplantatie van het hoornvlies, via een zogenaamde greffe, is vaak de enige manier om het zicht te redden. Momenteel worden twee types hoornvliestransplantatie gebruikt: DSAEK als standaardbehandeling en DMEK als meer geavanceerde techniek die een nog dunnere greffe gebruikt. Via een gerandomiseerde multicentrische studie willen we de twee technieken vergelijken.
Daarnaast bestuderen we ook de evoluties in de verschillende behandelingsmogelijkheden voor ouderdomsverziendheid en vergelijken we verschillende pachymetrische diagnostische systemen voor refractieve chirurgie.
Glaucoom
Icare Home self-tonometer: vergelijking met de huidige gouden standaard, Goldmann applanatie tonometrie, in de klinische setting van dagdrukcurves.
Oogdrukmeting is een belangrijk onderdeel van het klinisch onderzoek bij glaucoom patiënten voor het bepalen van de effectiviteit van therapie en het inschatten van progressie van de aandoening. De oogdrukmeting op de raadpleging is een momentopname. Soms zien we dat patiënten ondanks goede oogdrukken op de raadpleging progressie van de aandoening vertonen, hetgeen in sommige gevallen te verklaren is door drukschommelingen in de loop van de dag.
Bij deze patiënten gaan we een observatie/hospitalisatie in plannen om de oogdruk op verschillende momenten te meten. De Icare Home is een toestel waarmee de patiënt zelf de oogdruk kan meten. In deze studie willen we nagaan of dit toestel eenvoudig is in gebruik en betrouwbare metingen heeft zodat dit eventueel in de toekomst een hospitalisatie kan vervangen. Patiënten die ingepland worden voor dergelijke observatie/hospitalisatie zullen gevraagd worden om deel te nemen aan deze studie.
Op smartphone gebaseerde verzameling van fundusbeelden en videogegevens voor toekomstige vroegtijdige screening op glaucoom met behulp van artificiële intelligentie.
Glaucoom is een onomkeerbare neurodegeneratieve ziekte die vooral het optische zenuwgedeelte van het menselijk oog geleidelijk beschadigt. De prevalentie van glaucoom is zeer hoog in lage-inkomenslanden zoals Ethiopië, waar de beperkte middelen zoals glaucoomscreeningsapparatuur en professionals hebben bijgedragen tot het hoge aantal glaucoomgevallen in deze landen.
Het ontwikkelen van een betaalbare artificiële intelligentie-gebaseerde apparaten zou kunnen bijdragen aan het verminderen van de risico's van blootstelling aan dergelijke ziekten. Met behulp van fundusbeelden en -video's kunnen we de prestaties van deze platforms voor glaucoomscreening evalueren.
In deze studie willen wij beelden en video's van de fundus van gezonde en glaucomateuze patiënten verzamelen en vervolgens deze gegevens gebruiken om de prestaties van het op artificiële gebaseerde glaucoomscreeningsysteem te evalueren.
Medische retina
Maculadegeneratie
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie is de meest voorkomende oogziekte bij oudere mensen. De ziekte tast de gele vlek (macula) op het netvlies aan. Daardoor wordt het centrale zicht verstoord.
Geografische atrofie is een gevorderde vorm van leeftijdsgebonden maculadegeneratie. Momenteel is er nog geen goedgekeurde behandeling beschikbaar voor geografische atrofie. In deze studie evalueren we een experimenteel geneesmiddel. Dit betreft gentherapie dewelke met een éénmalige intravitreale injectie wordt toegediend. Hierbij willen we onderzoeken of deze behandeling geografische atrofie kan vertragen door de hoeveelheid van een bepaald ontstekingsremmend eiwit in het oog te verhogen.
Neovasculaire leeftijdsgebonden maculadegeneratie wordt ook wel de natte variant van leeftijdgebonden maculadegeneratie genoemd. Deze vorm wordt gekenmerkt door de vorming van abnormale bloedvaatjes onder het netvlies. De aandoening kan zeer snel evolueren. Daarom wordt het best zo snel mogelijk een behandeling gestart. Die bestaat uit herhaalde inspuitingen van medicatie in de oogbol. Momenteel wordt er onderzoek gedaan of medicatie ook via een oogimplantaat kan worden toegediend. Dit implantaat geeft over een langere tijd continu medicatie vrij in de achterkant van het oog. In deze studie onderzoeken we het optimale hervulschema.
Diabetische retinopathie
Omwille van de veroudering van de populatie, stijgt de prevalentie van diabetes mellitus continu. Een van de belangrijke complicaties hiervan is diabetische retinopathie. Aangezien deze complicatie door de patiënt niet opgemerkt wordt, tenzij in een ernstig stadium, is jaarlijkse screening noodzakelijk. Echter, de toename aan patiënten vormt een grote belasting voor de huidige screeningsprogramma's. Nieuwe innovaties zoals hoge kwaliteit fundusfoto's en artificiële intelligentie kunnen hiervoor een oplossing bieden.
In eerste instantie werd het MONA algoritme, een Belgische ontwikkeling van VITO en KU Leuven, gevalideerd op bestaande databanken. In tweede instantie wordt nagegaan in een klinische studie of dit algoritme kan worden geïmplementeerd in de Belgische screeningscontext. Nadien zullen verdere onderzoeksprojecten gepland worden, vertrekkende vanuit de resultaten van deze studie.
Over klinische studies
Naast patiëntenzorg en opleiding is ook onderzoek een kerntaak van een universitair ziekenhuis. Klinische studies zijn broodnodig om betere behandelingen en geneesmiddelen voor ziektes te vinden, meer over een ziekte te weten te komen of om bestaande behandelingen te verbeteren. Klinische studies gebeuren typisch met patiënten of gezonde vrijwilligers. Het kan zijn dat patiënten zelf voordeel hebben bij de bestudeerde behandeling, maar dit is niet altijd het geval.
Elke studie wordt goedgekeurd door de ethische commissie van UZ Leuven of door de nodige betrokken overheidsinstanties. De commissie oordeelt onder andere over het wetenschappelijke nut van een studie, over de ethische aspecten ervan en over het welzijn van en de correctheid van informatie voor de studiedeelnemers.
Indien u mogelijks in aanmerking komt voor een van onze studies, zal u door ons worden aangesproken. We overlopen hierbij het verloop en de details van de studie. U krijgt hierbij voldoende de tijd om vragen te stellen en dit eventueel te bespreken met uw familie. Wanneer u akkoord gaat met deelname, ondertekent u het zogenaamde ‘geïnformeerde toestemming’ of ‘informed consent’. Deelname aan een klinische studie gebeurt altijd vrijwillig en mag niet onder druk gebeuren. U heeft als deelnemer ook steeds de mogelijkheid om later in de studie te stoppen met deelname. Wanneer u beslist om niet (meer) mee te doen zal dit geen invloed hebben op uw verdere behandeling of zal dit ook niet de relatie met uw behandelende arts beïnvloeden.