Operatie van de aortawortel, aorta ascendens en aortaboog

Indicatie

Een type A aortadissectie is een levensbedreigende situatie waarbij er een scheur in de wand van de lichaamsslagader is ontstaan. Dit wordt meestal met spoed geopereerd.

Een aorta-aneurysma behandelen we bij voorkeur met medicatie en door een gezonde levensstijl. Een operatie is hierbij aangewezen zodra de aorta een bepaalde diameter overschrijdt. Een operatie zal soms sneller overwogen worden bij o.a. een snelle groei van het aneurysma en erfelijke aandoeningen.

Klik hier voor meer informatie over de operatie-indicatie.

Types

Operatie van een type A aortadissectie

Een type A aortadissectie zal meestal urgent geopereerd worden door een cardiochirurg. Tijdens een openhartoperatie wordt de scheur in de aortawand weggenomen en vervangen door een vaatprothese in kunststof. Het type operatie is afhankelijk van de plaats en uitgebreidheid van de scheur.

Soms kan de cardiochirurg tijdens de operatie niet alle aangetaste delen van de aorta vervangen waardoor er een ‘rest-scheur’ blijft bestaan. Verdere opvolging met beeldvorming (bv. CT-scan) blijft daarom aangewezen.

Operatie van een aorta-aneurysma

Een operatie van een thoracaal aorta-aneurysma bestaat uit het chirurgisch wegnemen van de verbreding en die vervangen door een vaatprothese in kunststof. Deze prothese wordt gemaakt uit polyester en bestaat in verschillende maten en vormen. Welk deel van de aorta vervangen wordt, is mede afhankelijk van de staat van de aortaklep, de uitgebreidheid en plaats van het aneurysma.

Behandeling van een aorta-aneurysma in combinatie met aortakleplijden

Als de aortaklep ook aangetast is, wordt deze samen met het aorta-aneurysma behandeld. De exacte plaats van het aneurysma en het type aortakleplijden zullen bepalen welke ingreep u zal ondergaan.

Tijdens een klepsparende operatie wordt het aorta-aneurysma vervangen door een vaatprothese en wordt de aortaklep hersteld of verstevigd. Deze operatie kan enkel plaatsvinden als er geen vernauwing van de aortaklep is. Door de eigen aortaklep te behouden, is levenslange antistollingstherapie niet nodig.

Tijdens een Bentall-procedure worden de aortawortel, aorta ascendens en aortaklep volledig vervangen. De cardiochirurg gebruikt hiervoor een samengestelde prothese die bestaat uit een klepprothese (biologisch of mechanisch) waaraan een kunststoffen vaatprothese vastzit.

Tijdens een Ross-procedure wordt de zieke aortaklep verwijderd en vervangen door uw eigen pulmonalisklep (de klep tussen de rechterkamer en de longslagader). De pulmonalisklep wordt op zijn beurt vervangen door een homogreffe. Dit is een donorklep die na een specifieke behandeling als klepprothese kan gebruikt worden.

Vervanging van de aortaboog

Wanneer het aorta-aneurysma zich in de aortaboog bevindt, dan wordt de boog gedeeltelijk of volledig vervangen. Als het aneurysma verder doorloopt in de aorta, zal er gebruikgemaakt worden van een gecombineerde prothese. Deze bestaat uit een kunststoffen gedeelte en een endoprothese (een soort afgesloten stent). Het uiteinde van deze prothese hangt als een slurf in de aorta descendens, vandaar de naam Frozen Elephant Trunk of FET. Op die manier kan het zieke gedeelte verderop ook behandeld worden. Zo niet, is dit een landingszone die in tweede tijd als startpunt kan dienen voor de plaatsing van een bijkomende prothese indien het aorta-aneurysma doorloopt in de borst- en/of buikholte.

Gepersonaliseerde externe ondersteuning van de aortawortel

De operatietechniek PEARS staat voor Personalized External Aortic Root Support. Met behulp van CT-beelden en software wordt een gepersonaliseerde 3D-prothese gemaakt van de aortawortel. Tijdens de operatie wordt de op maat gemaakte prothese ter versteviging rondom de verwijde aortawortel geplaatst. Op deze manier wordt de aortawand ondersteund zodat de aortawortel niet verder kan groeien. Tijdens de procedure hoeft het hart meestal niet te worden stilgelegd.

Verloop van de operatie

Aortachirurgie duurt gemiddeld 4 tot 6 uren en wordt uitgevoerd onder algemene verdoving. Afhankelijk van de aard van de aorta-aandoening, onderliggende medische problemen (bv. erfelijke aandoening) en de urgentiegraad zal het operatierisico, de duur, de opstelling en het verloop van de operatie variëren.

Om de aorta te kunnen bereiken moet de chirurg het borstbeen gedeeltelijk of volledig openen. De medische term hiervoor is een (mini-)sternotomie. In sommige gevallen gebeurt de operatie via een thoracotomie (tussen de ribben).
De hart-longmachine neemt de functie van hart en longen tijdelijk over waardoor het hart kan worden stilgelegd. Zo kan er aan de aorta (en de aortaklep) gewerkt worden.
Bij een operatie aan de aortaboog is het noodzakelijk extra maatregelen te nemen om de hersenen en het lichaam tegen zuurstoftekort te beschermen. Dit doen we onder andere door koelen van het lichaam.
De kunststoffen prothese wordt vastgehecht op een gezond stuk van de aorta.
Nadien wordt de hart-longmachine gestopt. Uw hart gaat opnieuw kloppen.