Selectieve dorsale rhizotomie (SDR)

Wat is een selectieve dorsale rhizotomie (SDR)?

• Rhizo betekent wortel. We bedoelen hiermee een zenuwwortel.
• Tomie betekent doorsnijden. Dit betekent dus dat we een deel van de zenuwwortel doorsnijden.
• Dorsaal betekent aan de rugzijde. Er zijn zenuwwortels die meer aan de rugzijde van het ruggenmerg liggen (de dorsale zenuwwortels) en andere zenuwwortels die meer in de richting van de buik liggen (de ventrale zenuwwortels). Wij zullen dus delen van de dorsale zenuwwortels doorsnijden.
• Selectief betekent dat we niet zomaar een deel van de zenuwwortel doorsnijden, maar we selecteren eerst die zenuwvezeltjes binnen de dorsale zenuwwortel die zorgen dat er spasticiteit bestaat.

Voordelen van SDR

De bedoeling van een selectieve dorsale rhizotomie (SDR) is de spasticiteit te verminderen. Hierdoor kan het stappen verbeteren.

Doel

• Oorzaak van spasticiteit ligt in het centraal zenuwstelsel (meestal de hersenen).
• Door bepaalde zenuwvezels van de dorsale zenuwwortel door te knippen, kan het hersenletsel de foutieve informatie niet meer doorgeven aan de spieren.
• Spier wordt hierdoor slapper. Er is geen verlies van kracht.

Voorbereiding

Meld vooraf aan uw arts als u:

• Medicatie (Marcoumar, Sintrom, Plavix, Aspirine, Asaflow, …) neemt om de bloedstolling te onderdrukken.
• Allergisch bent aan antibiotica.

Verloop

De ingreep duurt ongeveer 4 tot 6 uur en vindt plaats onder algemene verdoving.

• Arts maakt insnede in de onderrug op de middellijn.
• Achterste bogen van de ruggenwervels worden tijdelijk naar boven omgeklapt.
• De dura, het vlies dat om de zenuwwortels en het hersenvocht zit, wordt geopend.
• De arts selecteert een bepaalde zenuwwortel en ontrafelt deze.
• Elk ontrafeld zenuwvezeltje wordt elektrisch gestimuleerd via elektromyografie (EMG). 
• Via kleine stroomstootjes wordt gekeken welke zenuwvezeltjes de abnormale spiersamentrekking veroorzaken.
• Alleen deze zenuwvezeltjes worden doorgesneden.
• Dit wordt herhaald voor de verschillende zenuwwortels.
• Hierna wordt de dura gesloten en worden de achterste bogen teruggeplaatst.
• De wonde wordt gesloten en er worden spalken aangelegd aan beide benen.

Na de ingreep volgen meestal enkele maanden revalidatie om volgens een nieuw patroon te leren stappen.

• De eerste 2 maanden verblijft u in het ziekenhuis (revalidatie-afdeling).
• Daarna meestal nog 2 maanden revalidatie, waarbij u tijdens het weekend naar huis mag.

Nazorg en mogelijke verwikkelingen

Het is normaal dat u na de ingreep tintelingen voelt in de benen. Deze verdwijnen gewoonlijk na enkele dagen of weken. Dit komt doordat de zenuwwortels, die instaan voor de gevoeligheid, zijn gemanipuleerd tijdens de ingreep.

Elke medische ingreep kan gepaard gaan met verwikkelingen.

• Beschadiging van het zenuwweefsel (buiten het geplande doorknippen van de zenuwvezeltjes), bijvoorbeeld door een bloeding, kan leiden tot verlamming, gevoelsstoornissen, blijvende pijn, niet meer kunnen wateren, ongecontroleerd urineverlies of ongecontroleerd stoelgangsverlies.
• Een infectie zoals bij welke ingreep. Hiervoor krijgt u antibiotica toegediend tijdens de ingreep.
• De paardestaart baadt in ruggenmergvocht. Dit vocht kan na de ingreep lekken, onderhuids of zelfs door de wonde naar buiten komen. Dit kan tijdelijk leiden tot hoofdpijn of in extreme omstandigheden tot een nieuwe ingreep, waarbij het lek wordt gedicht.
• De SDR kan niet verhinderen dat bij sommige kinderen scoliose ontstaat. Scoliose kan ook ontstaan zonder dat de ingreep wordt uitgevoerd. Dit komt mogelijk o.a. door de ongelijke samentrekking van de spieren links en rechts van de wervelkolom.
• Het blijft niet uitgesloten dat orthopedische ingrepen nodig zullen zijn in de toekomst, maar anderzijds zal de spasticiteit verminderen. Als gevolg hiervan verwachten we dat er minder spierafwijkingen, gewrichtsafwijkingen en vervormingen van het bot optreden na de SDR.