Borstkanker bij mannen: het lijkt wat vreemd. Mannen hebben toch geen borsten? “Toch wel”, vertelt prof. dr. Ann Smeets, borstchirug in UZ Leuven. “Mannen hebben wel degelijk borsten. Die bestaan vooral uit melkkanalen en beperkt klierweefsel, zoals de borsten van vrouwen voor de pubertijd. En dus kunnen ook mannen borstkanker krijgen, al is de aandoening bij hen heel zeldzaam. Als vrouw heb je maar liefst 1 kans op 9 dat je voor je 75e met borstkanker geconfronteerd wordt. Bij mannen is dat 1 kans op 1.000. In België zijn er jaarlijks ongeveer 100 mannen die borstkanker krijgen. Mannen krijgen de ziekte gemiddeld iets later dan vrouwen, namelijk tussen 70 en 74 jaar."
Mannen met hormonale afwijkingen of hormoonschommelingen zijn meer gevoelig voor borstkanker. Ook na een bestraling kan de kans op borstkanker groter worden. Maar de belangrijkste factor is erfelijkheid. Als we bij een man borstkanker vaststellen, onderzoeken we ook altijd of er een erfelijke oorzaak is.”
Knobbeltje
Borstkanker dient zich bij mannen meestal aan als een knobbeltje onder of in de buurt van de tepel. “Het grote probleem is dat artsen weinig vertrouwd zijn met het fenomeen en het niet goed herkennen. Ze denken dat het om een puistje of klierweefsel gaat. Daardoor wordt de kanker pas in een later stadium herkend en is de prognose minder gunstig. Bij vrouwen zijn de overlevingskansen na vijf jaar gemiddeld 90 procent, bij mannen is dat 84 procent. Dat is niet omdat de kanker bij mannen agressiever zou zijn, maar omdat ze al verder gevorderd is wanneer ze wordt ontdekt.”
Mannen zeggen niet graag dat ze borstkanker hebben
prof. dr. Ann Smeets
Vermoedelijk zijn er verschillen tussen borstkanker bij mannen en bij vrouwen, maar omdat het zo weinig voorkomt, is dat moeilijk te onderzoeken. “We geven in ieder geval dezelfde behandeling als bij vrouwen, maar we weten niet of die op dezelfde manier werkt. Bij mannen doen we wel bijna altijd een amputatie in plaats van een borstsparende operatie, omdat de tumor bijna altijd vlak bij de tepel zit. Als het toch kan, werken we borstsparend, en dan zijn de overlevingscijfers even goed als bij een volledige borstamputatie."
"Ook chirurgie van de okselklieren gebeurt bij mannen zoals bij vrouwelijke patiënten. Bij mannen is er soms wat langer lekkage van lymfevocht omdat hun lymfebanen meer ontwikkeld zijn. Ook de eventuele nabehandeling met lokale bestraling of chemotherapie is hetzelfde. Alleen bij de antihormonale therapie zijn er verschillen. Bepaalde vormen van antihormonale therapie werken even goed bij mannen als bij vrouwen. Maar andere behandelingen werken alleen bij vrouwen die in de menopauze zijn, die geven we dus niet aan mannen.”
Vapeurs
Mannen hebben het niet gemakkelijker dan vrouwen wanneer ze voor borstkanker behandeld worden. Professor Smeets: “Ook mannen kunnen last hebben van de hormoontherapie en vapeurs krijgen, minder goed slapen of snel geïrriteerd zijn. En ze kunnen ook lymfoedeem krijgen. Bij mannen die zwaar fysiek werk doen met hun armen, kan dat voor invaliditeit zorgen.”
En het is zeker niet zo dat een borstamputatie bij mannen minder zichtbaar is. “We verwijderen tepel, tepelhof en het achterliggende klierweefsel. Dat is ook verminkend voor hen. Er komt een deuk in hun borstkas, wat duidelijk zichtbaar kan zijn onder een t-shirt of hemd. Sommige mannen kiezen dan ook voor een esthetische lipofilling met vetweefsel van de heupen en een reconstructie van tepel en tepelhof door middel van een tatoeage.”
Lotgenoten
Net omdat het bij mannen zo zelden voorkomt, is borstkanker bij hen een echt taboe. “Mannen zeggen niet graag dat ze borstkanker hebben, omdat het iets typisch voor vrouwen is. Ze zitten ook niet graag in een wachtzaal waar alle patiënten vrouwen zijn. Komt hun partner mee, dan wordt dikwijls mevrouw binnengeroepen in plaats van meneer, omdat ook het medisch personeel een patiënte verwacht in plaats van een patiënt. Gelukkig beginnen mannen met borstkanker zich nu te organiseren en ontstaan er lotgenotengroepen.”
Eén ding is zeker: het taboe doorbreken is belangrijk, zeker om te zorgen dat de aandoening sneller wordt opgemerkt bij mannen. Professor Smeets: “We vragen mannen niet om uit eigen beweging hun borst te controleren. Ook bij vrouwen doen we dat niet meer, omdat er meer ongerustheid uit voorkomt dan dat er op die manier borstkankers worden gevonden. Maar als je als man iets opmerkt, zoals een verandering in de huid, een ingetrokken tepel of een bultje, negeer het dan niet en ga ermee naar de dokter.”
(Tekst: Isabelle Rossaert)
