Anale kanker

Anale intraepitheliale neoplasie (AIN)
Zeldzame tumor, meestel van de squameuze cel carcinomen (ook wel epidermoïd carcinomen genoemd). Squameuze cellen zijn dunne, platte cellen die de buitenste huidlaag vormen. Een gekende voorloper van anale kanker is anale intraepitheliale neoplasie (AIN).

Afspraken

Digestieve oncologie

Symptomen

Mogelijke symptomen van anale kanker zijn: 

  • anaal bloedverlies
  • pijnlijke anus
  • jeukende anus
  • voelen van een gezwel of knobbel
  • frequente (eventueel valse) aandrang tot ontlasting
  • ongewild stoelgangsverlies
  • veranderd stoelganspatroon (diarree, constipatie of een afwisseling van beide)

Anaal bloedverlies wordt vaak al snel toegewezen aan aambeien (hemorroïden), maar kunnen in zeldzame gevallen een teken zijn van een reeks andere diverse ziekten (dikke darm kanker, inflammatoire darmziekte, anale fissuur en andere). 

Elk anaal bloedverlies moet met de nodige ernst benaderd worden.

Oorzaken en risicofactoren

  • Een chronische besmetting met het humaan papillomavirus (HPV) is in vele gevallen mede verantwoordelijk voor anale kanker. Maar niet iedereen met een HPV-besmetting krijgt anale kanker. 
  • De kans op anale kanker is groter bij personen die meerdere seksuele contacten met anale seks hebben gehad met meerdere verschillende partners.
  • Andere redenen voor een verhoogd risico op anale kanker zijn: 
    • HIV seropositiviteit
    • Immuunsysteem onderdrukkende medicatie, bijvoorbeeld na een orgaan transplantatie
    • Voorgeschiedenis van anale of genitale wratten
    • Roken. 
  • Bij vrouwen: baarmoederhalskanker of schaamlipkanker

Voorkomen

  • Anale kanker is een zeldzame tumor die verantwoordelijk is voor minder dan 1% van alle tumoren wereldwijd. 
  • Per jaar worden er ongeveer 1 à 2 per honderdduizend mensen gediagnosticeerd met deze ziekte.
  • Deze cijfers zijn stijgende, afhankelijk van de gerapporteerde bronnen zou er de laatste jaren een verdubbeling van het aantal gevallen geobserveerd.

Soorten anale kanker

  • De meeste anale kankers zijn squameuze cel carcinomen (ook wel epidermoïd carcinomen genoemd). Squameuze cellen zijn dunne, platte cellen die de buitenste huidlaag vormen. 
  • Nog veel zeldzamere tumoren van de anus zijn: anale melanomen, anale lymfomen, neuro-endocriene tumoren van de anus, anale GIST-tumoren en andere. 
  • Een gekende voorloper van anale kanker is anale intraepitheliale neoplasie (AIN).

Vandaag bestaat er in België geen mogelijkheid om hierop gericht te screenen door een proctoloog (specialist van de anus) bij patiënten met risicofactoren. 

Onderzoeken en diagnose

In het magneetveld van een MR wekken korte radiogolven signalen op in het lichaam. Een computer verwerkt de signaalintensiteiten tot allerlei doorsneden van de lichaamsregio.
MR-scanner met ingebouwde PET-scan, om een aantal processen in het lichaam tegelijkertijd in beeld te brengen.
Geluidsgolven tonen een beeld van organen, spieren en andere structuren door de weerkaatsing op overgangen tussen zachte en hardere structuren.

Behandelingen

In UZ Leuven wordt elke patiënt met anale kanker besproken in een multidisciplinair team van specialisten om een gepersonaliseerd behandelplan op te stellen.

Specialisten

Laatste aanpassing: 3 maart 2025