Nuchter zijn voor operatie of onderzoek

Als u een operatie of andere procedure ondergaat waarbij verdoving (anesthesie) nodig is, moet u een bepaalde tijd van tevoren nuchter blijven. Dat betekent dat u niets mag eten of drinken. Het doel daarvan is om te voorkomen dat voedsel of vloeistof uit uw maag in uw longen terechtkomt, wat ernstige complicaties kan veroorzaken.

Deze richtlijnen zijn bedoeld om de veiligheid van patiënten te vergroten en het risico op complicaties tijdens en na de procedure te verminderen. Volg altijd de specifieke instructies van uw behandelende arts of anesthesist, aangezien er persoonlijke factoren kunnen meespelen die aanpassingen in deze richtlijnen vereisen.

Heldere dranken

Water, thee zonder melk, zwarte koffie, en fruitsappen zonder vruchtvlees zijn toegelaten tot één uur voor uw operatie, onderzoek of procedure. 

Heldere dranken verlaten snel uw maag, waardoor ze niet gevaarlijk zijn als u verdoofd wordt. Water gaat bijvoorbeeld al binnen 12 minuten door de maag heen. Koolhydraatrijke drankjes zoals sommige sportdranken blijven iets langer in de maag, maar zijn ook binnen 90 minuten verdwenen.

Andere dranken

Niet-heldere dranken zoals melk of vruchtensappen met pulp zijn toegelaten tot zes uur voor uw operatie, onderzoek of procedure. Het is beter om geen alcohol te drinken voor uw procedure, maar als u dit toch doet, geldt dezelfde regel van minimum zes uur.

Baby's tot 1 jaar mogen tot vier uur op voorhand nog fles- of borstvoeding krijgen.

Vaste voeding

  • Licht verteerbaar voedsel zoals toast of yoghurt mag u eten tot zes uur op voorhand.
  • Vetrijk voedsel verteert trager en mag u tot acht uur op voorhand eten. 

Voorbeelden

  • Wit brood
  • Droge toast
  • Magere yoghurt
  • Fruit
  • ...
  • Frietjes
  • Pasta
  • Vlees
  • Belegde boterhammen
  • Vezelrijk fruit zoals appels, peren, bananen of sinaasappels
  • ...

Medicatie

U mag alle thuismedicatie - uitgezonderd bloedverdunners - innemen zoals gewoonlijk, tenzij de anesthesist of verpleegkundige u andere richtlijnen geeft.

Zwangere vrouwen krijgen vaak specifieke medicijnen om de inhoud en zuurgraad van de maag te beheersen. De arts zal dat altijd op voorhand met u bespreken. Neem dit soort medicatie niet op eigen initiatief.

Veelgestelde vragen

Een verdoving is een methode om pijnsignalen of het bewustzijn tijdelijk te verminderen of te blokkeren tijdens medische procedures. Dit kan met medicijnen die uw hele lichaam ontspannen (sedatie of volledige verdoving) of die alleen een specifiek gebied verdoven (lokale of regionale verdoving). Soms wordt een combinatie van verschillende methodes gebruikt. Bij deze procedures is altijd een anesthesist betrokken.

Ja, u moet bij elke vorm van anesthesie nuchter blijven, dus ook bij een regionale anesthesie (ruggenprik of verdoving van arm of been). De reden is dat die soms gecombineerd worden met sedatie of dat er tijdens de procedure moet worden overgeschakeld naar algemene anesthesie, bijvoorbeeld omdat die regionale anesthesie onvoldoende of niet lang genoeg werkt omdat de procedure uitloopt.

Door vanaf middernacht nuchter te blijven, kunnen we uw ingreep, onderzoek of procedure flexibeler inplannen. 

Als de afspraak van de persoon die voor u op de planning staat door onvoorziene omstandigheden niet kan doorgaan, dan kunnen we uw procedure vervroegen als u lang genoeg nuchter bent. Niet eten na middernacht kan dan het verschil maken.

In functie van de planning kan het zijn dat u uitzonderlijk toch mag ontbijten, maar hierover zal u steeds specifiek gecontacteerd worden. 

In principe mag u alle thuismedicatie - uitgezonderd bloedverdunners - innemen zoals gewoonlijk, tenzij de anesthesist of verpleegkundige u andere richtlijnen geeft. 

In sommige gevallen zal de anesthesist u vooraf nog bijkomende medicatie voorschrijven die nodig is om de procedure veilig te laten verlopen. Voorbeelden zijn hartmedicatie, medicatie om epileptische aanvallen te voorkomen of medicatie om uw maag te beschermen.

Laatste aanpassing: 1 december 2024