Misselijkheid en braken bij chemotherapie

Als reactie op chemotherapie kunt u last krijgen van misselijkheid en braken. Dat komt omdat chemotherapie het braakcentrum in de hersenen kan prikkelen.
Misselijkheid en braken bij een oncologische behandeling

Wanneer?

Klachten van misselijkheid en braken kunnen al optreden tijdens de toediening van de chemotherapie of tijdens de uren erna.

De klachten kunnen enkele dagen tot een week aanhouden.

Wisselende klachten

Klachten van misselijkheid en braken verschillen per behandeling, maar ook per persoon. Niet iedereen die dezelfde chemotherapie krijgt, heeft daarom dezelfde klachten.

Geen teken van werking therapie

Wees niet ongerust als u niet misselijk wordt, niet moet kokhalzen of niet moet braken. Dit betekent zeker niet dat de behandeling bij u niet aanslaat. Deze klachten staan los van het effect van de chemotherapie.

Drinken

Drink minstens 1,5 liter per dag. Dit helpt om afvalstoffen uit het lichaam te verwijderen en voorkomt misselijkheid en braken.

Wat drinken?

  • Water
  • Cola of limonade zonder 'bruis'. Roer erin tot het meeste gas is verdwenen.
  • Appelsap, eventueel verdund met water
  • Sportdranken (vb. Aquarius of AA drink)
  • Thee
  • Bouillon

U kunt ook zuigen op ijsblokjes met verschillende smaken door bijvoorbeeld cola of limonade in te vriezen.

Ik had in mijn diepvries altijd ijsblokjes van ananassap. Dat hielp echt voor mij. Het was een tip van iemand anders die ook chemo heeft gehad.

Eten

Regelmatig tussendoortje of kleine maaltijd

Als u misselijk bent, is het normaal dat u niet kunt eten zoals andere dagen. Probeer goed te eten op de momenten en dagen dat u zich beter voelt.

Eet regelmatig kleine maaltijden of tussendoortjes, want een lege maag kan ook een misselijk gevoel geven.

Ik at eigenlijk de hele dag heel kleine porties, als ik kon eten. Ik zorgde altijd dat er overschotjes waren waarvan ik tussendoor kon eten: koude aardappelen, koude gestoomde groenten, soep ...

Eet om op kracht te blijven

U moet tijdens deze periode niet te veel te letten op gezonde voeding. Het is vooral belangrijk om op kracht te blijven.

  • Melkdranken (melk, karnemelk, drinkyoghurt)
  • Hartige of zoete tussendoortjes, zoals:
    • IJsjes
    • Gebak of cake
    • Kaas of charcuterie uit het vuistje

Word je misselijk van (de geur van) warme gerechten? Kies dan een alternatief: een slaatje van gekookte koude groenten met deegwaren en vis, vlees of eieren bijvoorbeeld.

Ik drink veel smoothies met yoghurt of melk, met de nodige vruchten. Dat helpt en is heel voedzaam. Ik zet ze in de koelkast en kan dan regelmatig een slokje nemen.

Rust na het eten

Rust even na de maaltijd om uw maag de tijd te geven de maaltijd te verwerken.

Rust bij voorkeur in een halfzittende houding. Als uw maag het verdraagt, kunt u liggend rusten.

Medicatie tegen misselijkheid en braken

Kreeg u van uw arts medicatie om misselijkheid en braken te voorkomen? Wacht dan niet tot u misselijk bent om deze te nemen.

Zorg ook dat u een geneesmiddel in huis hebt dat u kunt innemen als u – ondanks de preventieve medicatie – toch last hebt van misselijkheid.

Behalve de medicatie die ik sowieso moest innemen, had ik ook Litican. De dokter legde er steeds de nadruk op om dit medicament van bij het eerste gevoel van misselijkheid in te nemen. En toch stelde ik het soms zo lang mogelijk uit, met het gevolg dat de misselijkheid lang bleef hangen ... Tijdig je medicatie innemen is zó belangrijk. Stel het niet uit tot het te erg wordt.

Afleiding

Zorg voor voldoende afleiding via hobby's, lezen, muziek, radio of tv. Ontspanning en relaxatie helpen ook bij gevoelens van angst, die ook tot misselijkheid kunnen leiden.

Aanvaarden dat de misselijkheid er is, maar je er niet op fixeren is van groot belang. Afleiding helpt om de misselijkheid erbij te nemen. Anders blijf je aan de misselijkheid denken. Ik heb zeker meer tv gekeken.

Vragen of advies

Zit u nog met vragen over bijwerkingen van chemotherapie? Neem contact op met uw zorgverleners.

Laatste aanpassing: 16 maart 2023