Bijwerkingen van chemotherapie

Welke nevenwerkingen kunnen voorkomen, hangt sterk af van jouw behandeling. Sommige mensen hebben wat meer last, anderen merken er bijna niets van. Iedereen reageert anders op een bepaalde behandeling en iedere behandeling is verschillend. Bekijk de meest voorkomende nevenwerkingen van chemotherapie.

Bijwerkingen

Mogelijke bijwerkingen van chemotherapie zijn:

Chemotherapie kan inwerken op de cellen van de maag en de darmen. Daardoor kunt u last krijgen van diarree. U zult dan vaker stoelgang hebben en uw stoelgang zal vloeibaarder zijn dan gewoonlijk.
Chemotherapie kan de beweeglijkheid en zo de werking van uw darmen verminderen. De behandeling is niet altijd de enige oorzaak van een verminderde darmwerking.
Angst, boosheid, verdriet en andere gevoelens zijn natuurlijk erg normaal. U krijgt dan ook heel wat te verwerken in deze periode. Ook na uw behandeling kunt u angst, boosheid en verdriet voelen over wat u is overkomen.
Na de toediening van chemotherapie kunt u last krijgen van een grieperig gevoel met hoofdpijn, spierpijn, koude rillingen en koorts. Dat kan wijzen op een normale reactie van uw lichaam op de toegediende geneesmiddelen. Bij sommige producten komt dit vaker voor dan bij andere.
Heel wat behandelingen met chemotherapie beschadigen ook het haar. Soms treedt enkel haarverdunning op, maar bij veel behandelingen treedt volledig haarverlies op. Haaruitval is voor veel mensen een ingrijpende nevenwerking van hun behandeling.
Sommige chemotherapie kan een pijnlijke rood­heid en zwelling veroorzaken aan uw handpalmen en voetzolen. Zorgverleners noemen dit ook wel ‘handvoetsyndroom’. Soms kan handvoetsyndroom evolueren naar een zeer uitgesproken droogte van de huid met afschilfering of blaarvorming.
Chemotherapie kan een invloed hebben op uw huid. Mogelijke huidveranderingen zijn een droge of schilferige huid, hardere en meer gespannen huid, huidkloven aan de handen, een donkerdere of andere huidteint of uitslag. Uw huid kan ook gevoeliger zijn voor zonlicht tijdens de behandeling.
Beenmerg is belangrijk voor de aanmaak van bloedcellen. Witte bloedcellen beschermen u tegen infectie, rode bloedcellen vervoeren zuurstof en bloedplaatjes zorgen voor de bloedstolling. Door de therapie kunnen deze cellen in aantal verminderen. Voor elke toediening wordt daarom uw bloed gecontroleerd.
Een behandeling met chemotherapie kan het mondslijmvlies aantasten en beschadigen. Bij mondslijmvliesontsteking worden ook de smaakcellen aangetast. Daarom gaat deze nevenwerking meestal gepaard met smaakveranderingen.
Als reactie op chemotherapie kunt u last krijgen van misselijkheid en braken. Dat komt omdat chemotherapie het braakcentrum in de hersenen kan prikkelen.
Chemotherapie kan een invloed hebben op uw nagels, zoals: brozer worden, afbrokkelen, splijten, ontkleuren of verkleuren. Nagelbeschadiging ontstaat vrij langzaam en is niet blijvend. Dit betekent dat na het stopzetten van de behandeling de nagels spontaan herstellen.
Bij sommige chemotherapie krijgt u last van uw ogen. Voorbeelden zijn: pijnlijke ogen, een gevoel alsof er zand in uw ogen zit, rode en ontstoken oogranden, korstjes in de ogen bij het ontwaken of tranende ogen.
Enkele behandelingen kunnen inwerken op het gehoor. Dat kan gepaard gaan met een verminderd gehoor en kan van blijvende aard zijn. Heel zelden krijgen mensen last van oorsuizingen. Zij horen dan een bonzend of ruisend geluid. Deze klachten verdwijnen meestal na korte tijd.
Zowel de lichamelijke als de emotionele gevolgen van uw ziekte en uw behandeling kunnen gevolgen hebben voor uw seksuele behoefte en uw seksleven. De invloed van een behandeling op de seksualiteit is voor iedereen verschillend.
Door de chemotherapie kunnen smaak- en reukveranderingen optreden. Wat u eet, kan plots anders smaken, terwijl u het niet anders hebt klaargemaakt. Ook geuren kunt u in deze periode anders waarnemen. Na afloop van de therapie zal uw smaak- en reukzin geleidelijk aan herstellen.
Chemotherapie kan een negatieve invloed hebben op het zenuwstelsel. De klachten die u daarbij kunt ondervinden, verschillen naargelang de ernst van de aantasting.
Veel mensen die behandeld worden met chemotherapie of andere celremmende geneesmiddelen, krijgen last van vermoeidheid. Vaak voelen mensen zich niet alleen lichamelijk vermoeid, maar ook mentaal of emotioneel.
Sommige kankerbehandelingen kunnen eicellen en zaadcellen beschadigen. Chemotherapie, bestraling of een oncologische behandeling met tabletten of capsules kunnen een negatieve invloed hebben op de vruchtbaarheid

Iedereen reageert anders

Sommige mensen hebben veel last van bijwerkingen, anderen merken er bijna niets van. Iedereen reageert anders op een bepaalde behandeling en iedere therapie is verschillend.

Nevenwerkingen geen teken van effectiviteit

De aanwezigheid of ernst van bijwerkingen heeft niets te maken met het effect van de behandeling.

Veel bijwerkingen betekent niet dat de geneesmiddelen beter zouden werken. Geen bijwerkingen betekent ook niet dat de medicatie niet werkt.

Spreek met uw arts

De arts en verpleegkundige bespreken vooraf met u welke nevenwerkingen u kunt verwachten en wat u eraan kunt doen.

Hebt u last van bijwerkingen? Praat er dan over met de arts en verpleegkundige.

Vaak kan aangepaste hulp een probleem verzachten of verhelpen.

Gebruik een dagboek

U kunt uw nevenwerkingen thuis noteren in een dagboek. Door uw klachten goed op te volgen, hebt u:

  • Sneller in de gaten wanneer een klacht lang aanhoudt of ernstig wordt en wanneer het zinvol of zelfs noodzakelijk is uw zorgverleners te raadplegen.
  • Een handig overzicht zodat u er in het ziekenhuis makkelijk met uw arts en verpleegkundigen kunt over praten.

Weet dat zorgverleners uw invullingen niet (kunnen) opvolgen tussen de afspraken door.

Hebt u ernstige nevenwerkingen of dringende vragen/problemen? Neem dan direct contact op met uw zorgverleners, ook als u de app gebruikt.

Op papier of elektronisch

U kunt zelf kiezen of u uw symptoomdagboek op papier of elektronisch invult.

  • Elektronisch via de mynexuzhealth-app op uw smartphone (Android en iOS), of online via www.mynexuhealth.be.
  • Op papier: neem hieronder alvast een kijkje.
    Geïnteresseerd? Vraag dan een papieren dagboek aan uw verpleegkundige.
PDF
Dagboek nevenwerkingen chemotherapie - 21 dagen
PDF - 124.61 Kb (Andere talen:  EN / FR)

Alarmsignalen

Bij de volgende tekens of klachten moet u uw (huis)arts nog dezelfde dag waarschuwen:

Tekens van infectie

  • Koorts boven 38°C en/of koude rillingen
  • Branderig gevoel en/of pijn bij het plassen, frequent en kleine beetjes plassen
  • Pijn in de mond, moeilijk en/of pijnlijk slikken
  • Keelpijn

Andere tekens

  • Kortademigheid
  • Wondjes die langer dan een half uur bloeden
  • Bloed in urine en/of stoelgang
  • Blauwe plekken zonder dat u gevallen bent of zich gestoten hebt.
  • Opgezwollen arm of hand aan de kant waar de (poort)katheter werd geplaatst.
  • Elk ander verschijnsel waarover u zich ongerust maakt.

Aanhoudende klachten

  • Overvloedig braken langer dan 24 uur
  • Diarree langer dan 48 uur
  • Constipatie of verstopping langer dan drie dagen
  • Plotse huiduitslag

Printversie

Laatste aanpassing: 6 november 2023