Mechanische ondersteuning van de bloedsomloop

Toestellen voor mechanische ondersteuning van de bloedsomloop hebben als doel de functie van het hart en/of de longen te ondersteunen of vervangen. Op deze manier worden alle organen van voldoende bloed en zuurstof voorzien terwijl het hart en/of de longen de gelegenheid krijgen om te herstellen.

Indicatie

Patiënten met ernstig hartfalen en/of longfalen bij wie alle klassieke behandelingen (o.a. hart en bloeddruk ondersteunende medicatie, kunstmatige beademing) zijn uitgeput, komen in aanmerking voor mechanische ondersteuning van de bloedsomloop. Dit kan tijdelijk zijn, in afwachting van een transplantatie of als levenslange therapie.

Korte termijn (dagen tot weken)

In acute setting (o.a. cardiogene shock) kan de patiënt tijdelijk ondersteund worden door een Impella- of ECMO-systeem. Hierdoor krijgen hart en/of longen de tijd om te herstellen (bridge to recovery). Mechanische ondersteuning vermindert het risico op blijvende schade aan het hart, maar garandeert dit niet.

Lange termijn (maanden tot jaren)

Als de hartfunctie niet of onvoldoende herstelt, komt een patiënt potentieel in aanmerking voor de plaatsing van een lange termijn hartpomp. De medische benaming hiervoor is Ventricular Assist Device of VAD.

Een hartpomp wordt geplaatst om de functie van de hartkamer(s) of ventrikel(s) te ondersteunen. Het toestel helpt om de bloedsomloop te onderhouden door bloed van de hartkamer(s) naar de rest van het lichaam te pompen.

Een hartpomp is géén kunsthart. Een hartpomp ondersteunt het hart om meer bloed rond te pompen met minder inspanning, terwijl een kunsthart het falende hart volledig vervangt.

In België is een kunsthart geen officiële behandeling. Het wordt uitsluitend gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek.

Een VAD-implantatie kan aanbevolen worden:

  • in afwachting van een harttransplantatie (bridge to transplant) of als het nog onduidelijk is of een harttransplantatie mogelijk is (bridge to decision).
  • als permanente behandeling in het geval een patiënt niet in aanmerking komt voor een harttransplantatie (destination therapy).

In zeldzame gevallen (2%) kan een verzwakt hart met behulp van een VAD zijn functie nog herstellen (bridge to recovery). In de meeste gevallen is ernstig hartfalen echter een onomkeerbare aandoening.

Er bestaan verschillende soorten hartpompen. Een VAD kan in één of beide hartkamers worden geplaatst.

Een LVAD of Left Ventricular Assist Device ondersteunt de linker hartkamer. Dit is het meest voorkomende type. Deze hartpomp vormt een verbinding van de linker hartkamer naar de aorta. Het bloed wordt continu uit de linker hartkamer naar de aorta gepompt zodat het lichaam voldoende zuurstofrijk bloed krijgt.
Lees meer over de LVAD

Contact

Boek 'Living without a heartbeat' 

Professor Steven Jacobs, cardiochirurg in UZ Leuven en professor aan de KU Leuven, biedt met zijn eerste boek 'Living without a heartbeat' een heldere kijk op het leven met een hartpomp en hoe de wetenschap het hart nieuw leven heeft ingeblazen. Het boek is in de eerste plaats bedoeld voor patiënten en hun naasten, maar is ook een gids voor iedereen die geïnteresseerd is in de medische wetenschap en de revolutionaire ontwikkelingen op het vlak van de behandeling van hartfalen. Goed om te weten: het boek is Engelstalig. 

Lees meer over 'Living without a heartbeat'.

Laatste aanpassing: 30 september 2024