Energierijke voeding
Kinderen met mucoviscidose hebben een verhoogde energiebehoefte ten opzichte van gezonde leeftijdsgenootjes. Mucoviscidose-patiënten moeten dus energierijker eten om te streven naar een goede gewichts- en lengte-evolutie. Alle ouders krijgen daarom bij de diagnose het advies dat ze de voeding zo energierijk mogelijk moeten maken.
Als je kind niet goed of genoeg eet
In het begin lukt het meestal prima om je kind voldoende te laten eten. Maar dan wordt de zuigeling een peuter en begint de zogenaamde peuterpubertijd!
Wat als je als ouder de indruk krijgt dat je peuter niet genoeg eet? Hoe moet je reageren als je kind ‘stout’ gedrag stelt aan tafel?
Grenzen opzoeken hoort erbij
Allereerst is het van belang te weten dat dit heel normaal is. Uw kind zoekt grenzen, hij onderzoekt als het ware in welke mate hij of zij zijn zinnetje kan krijgen. Eten en slapen zijn belangrijke ‘machtsmiddelen’ van peuters. De wereld van peuters wordt langzaam groter en de peuter wil heel graag ‘de baas’ zijn in zijn wereld.
Jij bepaalt de regels
Dit is natuurlijk niet mogelijk, een peuter kan en mag niet de baas zijn in huis. Ze moeten leren dat ze soms wel en soms niet hun zin kunnen krijgen. De ouders bepalen de regels in het gezin en niet de peuter. Doe dit best op een duidelijke en lieve manier, rustig en zelfbeheerst. Als de regels duidelijk zijn kan de peuter in een veilige wereld groter worden.
Toch gaat het soms fout, bijvoorbeeld met het eten. Ouders van peuters met mucoviscidose maken zich vaak grote zorgen of ze het eetgedrag wel goed begeleiden én of het gewicht niet lijdt onder de regels die ze als zorgzame ouders moeten stellen. Maar... peuters en kleuters moeten leren, ook tijdens het eten!
Enkele tips
Blijf proberen en stimuleren
Elk opgroeiend kind maakt allerlei ontwikkelingen door. Het kind moet er klaar voor zijn om iets nieuws te leren. Forceer het niet, maar probeer het leerproces positief te stimuleren door regelmatig opnieuw te proberen. Leren gaat altijd met ups en downs. Soms lijkt het alsof het kind ondanks goede aanmoediging weinig vooruitgang boekt. Hij of zij wil geen nieuwe dingen eten, wil niet proeven, wil de fles niet loslaten etc. Laat je er niet door ontmoedigen en blijf stimuleren; voor je het weet zet je kind een nieuwe stap!
Zorg voor regelmaat
Een kind moet weten dat het niet de ganse dag door kan eten, maar dat er maaltijdmomenten zijn. Een goed ritme met geplande maaltijden en snackmomenten zijn noodzakelijk om honger te kunnen ervaren. Gezonde honger is de beste kok. Probeer ook een maximum tijd op te leggen binnen welk het kind zijn maaltijd opgegeten dient te hebben, zodat er nog voldoende tijd rest voor de rest van de behandeling en voor vrije tijd.
Maak van eten een sociale gebeurtenis
Eten is niet enkel een lichamelijk maar ook een sociaal gebeuren. Wanneer er een leuke sociale omgeving gecreëerd wordt bij het eten, zal het kind dit ook plezant vinden en niet enkel als een verplichte gebeurtenis ervaren. Eet allemaal samen en streef naar een ontspannen sfeer aan tafel. Fixeer niet te veel op het eetgebeuren alleen. Dit gebeurt vaak bij ouders van kinderen met mucoviscidose. Ze hebben schrik dat het kind te weinig binnen krijgt en fixeren zich hier te hard op, dikwijls werkt dit averechts bij kinderen.
Geef zelf het goede voorbeeld
Als mama, papa, broer of zus iets héél lekker vinden (met heel veel enthousiasme) zal het kind geneigd zijn dit voorbeeld over te nemen. Eet zelf nooit met lange tanden in het bijzijn van je kind.
Knoeien hoort er bij
Leren eten betekent ook experimenteren, verkennen. Laat het kind ruiken, voelen, ‘prutsen’ aan het eten. Dit stimuleert de fysieke en mentale vaardigheden. Voorzie eventueel een beschermhoes over de vloer om gemakkelijk terug te kunnen opkuisen.
Betrek de peuter of kleuter bij het eetgebeuren
Laat het kind zelf helpen met iets ‘klaar te maken’. Iets wat je zelf gemaakt hebt is veel lekkerder! Probeer je kind ook eens een (kleine) keuze te laten maken. Opgepast: laat het kind de keuze tussen bijvoorbeeld twee dingen, anders wordt het te moeilijk. Dus niet vragen: ‘wat wil je op je boterham?’, maar wel vragen: ‘wil je vandaag choco of confituur?’.
Panikeer niet wanneer je kind eens wat minder eet
Hij/zij zal zich heus niet verhongeren, ook een kind met mucoviscidose niet! Wie weet compenseert hij/zij het bij het volgende eetmoment of de volgende dag. Je kind eet niet elke dag even veel, zijn eetlust kan verschillen van dag tot dag of van periode tot periode. Een kind voelt haarfijn aan als ouders stress hebben over het eten of onzeker zijn of overbezorgd, dit geeft een onveilig gevoel. Laat het ‘niet eten’ van je kind geen obsessie worden.
Let er op dat eten geen machtstrijd wordt
Maak van het begin duidelijke afspraken. Bijvoorbeeld: vaste tijdstippen, altijd aan tafel eten, samen eten,… Probeer ongewenst gedrag te negeren, want negeren is de meest effectieve straf voor ieder kind. Zo leert het kind dat het niets krijgt door lastig te doen, maar wel (positieve) aandacht krijgt wanneer hij/zij flink eet en gezellig is aan tafel.
Jij bepaalt wat en wanneer je kind eet
Ouders van kinderen met mucoviscidose hebben snel schrik dat hun kind te weinig binnen krijgt en proberen nog van alles extra op tafel te toveren. Met als gevolg dat je misschien 5 verschillende potjes hebt opengetrokken terwijl je kind op het einde van de rit misschien slechts 3 hapjes gegeten heeft. Zo werkt het niet, dit is onbegonnen werk. Dit kan nogal snel ontpoppen in verwennerij, een kind heeft dit snel door. Op de duur zal je kind alles beginnen weigeren. Als jij bepaalt dat je kind ’s morgens een boterham eet, dan eet hij een boterham, en niet een mini stukje brood aangevuld met een paar lepeltjes Petit gervais aangevuld met een stukje koek etc. De ouders maken de regels!
Geen drama, wel enthousiasme en positieve aandacht
Als je kind weigert om te eten, maak er dan niet te veel drama rond. Ruim na een vastbepaalde tijd de tafel terug af zonder teveel commentaar, het kind zal dan ‘op zijn honger moeten zitten’ en wachten tot het volgende eetmoment om te eten.
Geef je kind een overdosis positieve aandacht wanneer hij wel goed zijn best gedaan heeft.