Begin 2000 werd het eerste menselijke genoom gepubliceerd. Toen was de wetenschappelijke gemeenschap het erover eens dat zij, samen met de industrie, een doel moest stellen: het '1.000 dollar-genoom'. Als het uitlezen van het genoom maar 1.000 dollar zou kosten, zou het mogelijk worden om het voor elke patiënt beschikbaar te maken, om zo een betere en meer gepersonaliseerde behandeling te kunnen bieden.Nu is dat doel gerealiseerd. ‘Goedkope’ sequencing alleen bleek echter niet voldoende; verkregen data omzetten naar kennis of nuttige informatie is een cruciale volgende stap, en die vereist veel rekenkracht en dataopslag. Die analyse van genoomgegevens is daardoor nog te duur en duurt te lang (tot meerdere weken).
Onderzoeksgroepen en bedrijven in België hebben die genoomanalyse-uitdaging nu aangepakt met het GAP-platform als resultaat, een uniek hardware en software platform dat cloud- en lokale rekenkracht en dataopslag combineert. Hierdoor wordt het sequencen én analyseren van het volledige genoom betaalbaar voor ziekenhuizen, niet alleen voor onderzoeksdoeleinden (waarvoor het tot nu toe werd gebruikt), maar ook voor de behandeling van patiënten in de dagelijkse praktijk.
Als je een volledig beeld hebt van wat er gaande is in het lichaam van jonge patiënten, door over de volledige genoomkaart te beschikken, kunnen betere beslissingen worden genomen over hun behandeling.Prof. Joris Vermeesch - geneticus centrum menselijke erfelijkheid
Zeldzame ziekten
Het GAP-platform bestaat uit lokale hardware van Western Digital (ActiveScale™ en NVMe™ SSDs) en een cloudoplossing van BlueBee. Geoptimaliseerde genoomanalysesoftware draait op het platform, dat op een unieke manier het werk flexibel en transparant verdeelt tussen het lokale rack (in het ziekenhuis aanwezig) en de cloud. De volledige output van een sequencingmachine (48 genomen) kan op het GAP-platform verwerkt worden in slechts 48 uur. De genomen sequencen én analyseren neemt daardoor slechts 4 dagen in beslag, een recordtijd. Agilent, een van de projectpartners, heeft de hybride platformoplossing al geïntegreerd in een eerste product, dat wordt getest door UZ Leuven en het departement menselijke erfelijkheid van de KU Leuven om patiënten beter te behandelen.
Prof. Joris Vermeesch van het centrum menselijke erfelijkheid: “Het sequencen van het volledige genoom van patiënten is belangrijk in het geval van zeldzame ziekten - we behandelen elk jaar ongeveer 1.000 patiënten - en voor pasgeborenen wanneer er beslissingen moeten worden genomen over hun behandeling. Als je een volledig beeld hebt van wat er gaande is in het lichaam van de pasgeborene (door over de volledige genoomkaart te beschikken en een indicatie van genoomafwijkingen te vinden), kunnen betere beslissingen worden genomen over de behandeling. Hetzelfde geldt voor prenatale chirurgie. In de toekomst, wanneer genoomsequencing en -analyse nog goedkoper en sneller wordt, is het zelfs denkbaar dat voor elke patiënt een volledige genoomanalyse wordt uitgevoerd."