Met 28 zijn ze, de studenten van de laatste opleidingsfase bachelor Verpleegkunde die de komende maanden binnen de vier intensieve COVID-afdelingen van UZ Leuven aan de slag gaan. Door het steeds groter wordende aantal coronapatiënten, was er nood aan nog meer intensieve bedden. Daarom zocht UZ Leuven binnen en buiten het ziekenhuis naar extra zorgverleners voor de COVID-afdelingen. Het ziekenhuis mocht rekenen op enthousiaste vrijwilligers en zorgverleners met ervaring die al een tijdje niet meer in het ziekenhuis werken, en dus ook op laatstejaarsstudenten verpleegkunde.
Spilfiguur
De toekomstige verpleegkundigen bieden klinische ondersteuning op de intensieve COVID-afdelingen. In eerste instantie zullen ze zich de belangrijke sleutelrol tussen de ‘besmette’ en de ‘niet-besmette’ zone eigen maken. De studenten verpleegkunde vormen de spil tussen die twee zones van de afdelingen. Ze zetten medicatie en materiaal klaar en spelen een coördinerende rol in de werking van de shift. Ze vangen alle vragen op die uit de patiëntenzone komen. Ze maken daarnaast een eerste klinische interpretatie van bijvoorbeeld bloedgaswaarden en schatten daarbij in wat prioritair is. Zo anticiperen ze op eventuele upgrades zoals een dringende kunstmatige beademing, extra bloeddruk ondersteunende medicatie, reanimatie. Wanneer ze de sleutelfunctie volledig zelfstandig onder de knie hebben, starten ze ook met de rechtstreekse patiëntenzorg. Dat betekent dat ze met een grondige kennis van de organisatie van de afdeling hun klinische kennis en vaardigheden trainen via de zorg voor COVID-patiënten, uiteraard steeds met de nodige beschermende maatregelen.
Stevige achtergrond
Dat takenpakket vereist natuurlijk een stevige verpleegkundige achtergrond. “En die hebben de studenten van de vierde opleidingsfase verpleegkunde vast en zeker”, zegt Elly Van Bael, die het project vanuit haar rol in het Nurse Support Team coördineert. “Ze hebben al een studietraject van drie jaar achter de rug, hebben talrijke praktijkstages gedaan, zijn breed theoretisch opgeleid en hebben al een ruime bagage aan verpleegtechnische trainingen.”
Tandem
De studenten van de zogeheten leerzorgteams worden intensief begeleid. Ze krijgen vooraf een korte introductie en tijdens hun ‘stage’ krijgen ze individuele begeleiding van een verpleegkundige. Elke dag worden er één op één tandems gevormd van studenten en verpleegkundige-mentoren. “We hebben deze stage snel moeten opstarten, maar door studenten aan ervaren verpleegkundigen te koppelen leren ze snel bij”, zegt Elly. “Er werken 7 studenten per afdeling. Zo vormen ze een vast team en is de zorg 24 op 7 gegarandeerd. De tandemwerking is essentieel om optimaal te kunnen inspelen op snel veranderende contexten. Communiceren, feedback geven en krijgen en leren van elkaar is enorm belangrijk voor het groeiproces van een verpleegkundige in opleiding.” Daarnaast geeft een praktijklector van de hogeschool elke student intensieve leerbegeleiding.
Denken en doen
In hun sleutelrol moeten de studenten zelf inzicht verwerven in de prioriteiten van de afdeling. “We zorgen ervoor dat de studenten pro-actief mee nadenken over wat er zich afspeelt bij de patiënten, bij hun naasten die niet op bezoek kunnen komen, bij de verpleegkundigen en hoe zij hier nog beter kunnen op inspelen. Daarnaast zijn er concrete projecten waarbij de studenten meewerken aan de verdere ontwikkeling van hoogstaande kwalitatieve zorg. We willen hen bijvoorbeeld laten werken aan nog beter werkende protocollen, procedures en een nog sterkere zorgorganisatie, die over de verschillende afdelingen heen gebruikt zouden kunnen worden”, zegt Koen Balcaen, verpleegkundig directeur in UZ Leuven.
Lynn Caluwé, laatstejaarsstudent Verpleegkunde UCLL: “Op de afdeling waar ik hiervoor stond, was ik echt ‘de stagiair’. Als ik er niet was, zou het even goed draaien. Nu, op de intensieve COVID-afdeling, maak ik echt het verschil. Doordat ik er ben, kunnen er meer bedden ingezet worden en meer patiënten geholpen. Dat wordt ook echt geapprecieerd door het team.”
Win-winsituatie
In het totaal staan de studenten 11 weken op de intensieve afdeling. In die periode krijgen ze de kans om een breed scala aan competenties te ontwikkelen. De studenten nemen daarbij hun eigen leerproces in handen en leren klinisch te redeneren in samenwerking met zorgverleners uit verschillende disciplines. “Ze leren te zorgen voor patiënten in uitzonderlijke omstandigheden, met daarnaast een sterke focus op persoonlijk ondernemerschap, teamwerk en communicatie”, zeggen Ingrid Moldenaers en Karen Vansteenkiste, opleidingsverantwoordelijken Verpleegkunde UCLL campus Gasthuisberg. “Zo ondersteunen de studenten het verpleegkundig team, dragen ze bij aan kwalitatieve patiëntenzorg in deze zware COVID-tijden en bouwen ze verder aan hun eigen groei als toekomstige verpleegkundige: een echte win-winsituatie. Dat vraagt natuurlijk wat flexibiliteit. We zijn dan ook fier op de wendbaarheid en veerkracht van onze studenten ̶ niet alleen zij die op de COVID-afdeling aan de slag gaan, maar alle verpleegkundestudenten van UCLL die in deze periode een tandje bijsteken in zorg- en gezondheidsinstellingen.”