Supplement met probiotica kan maagklachten zonder duidelijke oorzaak verlichten

Wie maagklachten zonder duidelijke oorzaak heeft, in medische termen functionele dyspepsie genoemd, krijgt vaak als eerstelijnsbehandeling een zuurremmer voorgeschreven. Dat helpt voor de meeste patiënten, maar kan bij langdurig gebruik de natuurlijke darmflora aantasten. Om dat tegen te gaan, bestaan er voedingssupplementen met probiotica. Dat zijn micro-organismen, meestal bacteriën, die de darmflora gunstig beïnvloeden en onze gezondheid kunnen bevorderen.

Een Belgisch-Nederlands onderzoeksteam heeft onderzocht of een nieuwe generatie probiotica met sporenvormende bacteriën (Bacillus coagulans MY01 en Bacillus subtilis MY02) ook onverklaarde maagklachten kunnen verminderen. 68 patiënten met functionele dyspepsie namen deel aan de studie. Gedurende acht weken nam de ene helft dagelijks het supplement met probiotica in, terwijl de andere helft een placebo (nepmiddel) kreeg. De patiënten moesten dagelijks een dagboek over hun maagklachten bijhouden, geregeld een bloedstaal laten nemen en enkele stoelgangstalen afleveren. De resultaten werden zopas gepubliceerd in het medisch vakblad The Lancet Gastroenterology & Hepatology.

Minder maagklachten met nieuwe generatie probiotica

Prof. dr. Tim Vanuytsel, gastro-enteroloog in UZ Leuven: “De behandeling had een duidelijk effect op de symptomen: in vergelijking met de placebogroep, hadden veel minder patiënten nog maagklachten nadat ze een tijdje probiotica kregen. Zij hadden dubbel zoveel kans op een significante afname van de symptomen. Dit was de eerste dubbelblinde en placebogecontroleerde studie die de meerwaarde van probiotica onderzocht bij functionele dyspepsie.”

Doeltreffend en veilig

In een volgende fase van de studie kregen alle patiënten de probiotica om effecten op langere termijn te onderzoeken. Het aantal actieve immuuncellen, de zogenaamde Th17-cellen, en de signaalstof die ze produceren (IL-17) in het bloed namen af, terwijl de onderzoekers meer gunstige bacteriën terugvonden in de stoelgangstalen. De effecten waren het grootst na 16 weken.

Dr. Lucas Wauters, gastro-enteroloog in opleiding en doctoraatsstudent: “Samengevat leidde het langdurig innemen van probiotica tot positieve veranderingen in de darmflora en het afweersysteem, waardoor de maagklachten afnamen. Bovendien waren er geen ernstige nevenwerkingen en is de behandeling dus veilig.”

Uit speciale ademtesten bleek verder dat patiënten die zuurremmers gebruikten, na de behandeling met deze specifieke probiotica ook een vermindering in bacteriële overgroei in de darmen hadden.

Grotere studie nodig

“De meerderheid van de deelnemende patiënten toonde interesse om het commercieel beschikbare supplement ook na afloop van de studie te blijven gebruiken. Aan mensen die naar ons doorverwezen worden en vaak al van alles geprobeerd hebben tegen hun maagklachten, raden we het vandaag zeker aan. Wel is het nog te vroeg om probiotica als eerstelijnsbehandeling in te voeren bij alle patiënten. Eerst moeten de huidige resultaten bevestigd worden in een internationale, multicentrische studie bij veel meer patiënten”, besluit professor Vanuytsel.

Over functionele dyspepsie

Ongeveer 20 procent van alle mensen heeft regelmatig last van maagklachten zoals pijn in de bovenbuik of een opgeblazen gevoel na het eten. Wanneer een endoscopie niets abnormaals aantoont, krijgen zij de diagnose functionele dyspepsie. De oorzaak van de klachten is onbekend, maar de ziekte lijkt gepaard te gaan met een ontsteking in de dunne darm. Vaak worden zuurremmers voorgeschreven, die de darmontsteking kunnen tegengaan en zo de symptomen verminderen. Langdurig gebruik van zuurremmers wordt echter afgeraden omdat het de lokale darmflora negatief kan beïnvloeden.