Een transplantatie van alle abdominale organen, ook wel een multiviscerale transplantatie genoemd, wordt toegepast als meerdere buikorganen falen en dus vervangen moeten worden door gezonde organen. Deze zeldzame en ingrijpende operatie is ook een behandeloptie bij patiënten met uitgebreide trombose van de buikvaten of bij bepaalde tumoren. De ingreep is voor sommige patiënten de enige levensreddende optie.
Deze multiviscerale transplantatie bij een peuter is overigens ook een primeur binnen Eurotransplant, waar acht landen onder vallen: Oostenrijk, België, Kroatië, Duitsland, Hongarije, Luxemburg, Nederland en Slovenië.
Complexe procedure
Een transplantatie waarbij alle abdominale organen vervangen worden, vereist een intense samenwerking tussen specialisten van verschillende disciplines en afdelingen: transplantatiechirurgen, gespecialiseerde anesthesisten en intensivisten, interventionele radiologen, perfusionisten, specialisten maag-, darm- en leverziekten, kinderartsen, en transplantatiecoördinatoren en -verpleegkundigen.
Wanneer een geschikte donor zich aandient, is het in eerste instantie belangrijk dat dit multidisciplinaire team op korte termijn op de been gebracht wordt. Vervolgens opereren twee chirurgische teams tegelijkertijd de donor, die vaak in het buitenland gevonden wordt, en de ontvanger om zo de bewaarperiode te verkorten. Vooral darmen moeten heel snel van het ene naar het andere lichaam kunnen gaan. De invasieve operatie houdt ook grote risico’s in voor de hart- en bloedvaten en het metabolisme van de patiënt, vooral tijdens het wegnemen van de zieke organen en bij het terug laten doorbloeden van de nieuwe organen na hun implantatie. Na de transplantatie wordt de patiënt levenslang opgevolgd.
We mobiliseren op zeer korte termijn en soms in het midden van de nacht verschillende ploegen en specialisten
Prof. dr. Jacques Pirenne
Prof. dr. Jacques Pirenne, diensthoofd abdominale transplantatiechirurgie in UZ Leuven: “De organisatie van een multiviscerale transplantatie is uitdagend: we mobiliseren op zeer korte termijn en soms in het midden van de nacht verschillende ploegen en specialisten. We zijn dan ook blij te melden dat de jonge patiënt het goed stelt en opnieuw normaal kan eten.”
Multiviscerale transplantaties in UZ Leuven
In UZ Leuven werden eerder al negen gelijkaardige multiviscerale transplantaties, elf gecombineerde lever-pancreas-darm transplantaties (zonder de maag) en negen geïsoleerde darmtransplantaties uitgevoerd bij volwassenen en kinderen. Darmen zijn bijzonder gevoelig voor afstoting, maar de gelijktijdige transplantatie van de lever met de dunne darm (zoals in het geval van deze jonge patiënt) en de standaard toepassing van een speciaal daarvoor ontworpen protocol verbeteren de uitkomst. De 5-jaarsoverleving van patiënten is 80%, vergelijkbaar met andere orgaantransplantaties.
© UZ Leuven
UZ Leuven als referentiecentrum
UZ Leuven is ondertussen een internationaal referentiecentrum geworden voor de behandeling van patiënten met darmfalen en voor darmtransplantatie. Zes jaar geleden werd het Leuven Intestinal Failure and Transplantation Center (LIFT) opgericht, een uniek multidisciplinair evaluatie- en behandelingscentrum voor patiënten met darmfalen. Onder leiding van prof. dr. Tim Vanuytsel (gastro-enteroloog), prof. dr. Laurens Ceulemans en prof. dr. Jacques Pirenne (transplantatiechirurgen) stimuleert het centrum Leuvense gastro-enterologen, abdominale chirurgen en transplantatiechirurgen om samen onderzoek uit te voeren naar grensverleggende behandelingsmethodes.