Lymfadenectomie

Operatie waarbij de lymfeklieren in de buikholte worden verwijderd, meestal met behulp van robotchiurgie.

Afspraken

Gynaecologische oncologie

Wat zijn lymfeklieren? 

Het lymfestelsel bestaat uit lymfevaten en lymfeklieren waardoor lymfevocht stroomt: een heldere vloeistof die o.a. immuuncellen, afvalstoffen en een hoge concentratie aan eiwitten bevat. 

Lymfeklieren zijn verzamelpunten van witte bloedcellen, die een belangrijke rol spelen in de afweer tegen infecties. 

Als kankercellen via het lymfestelsel uitzaaien, gebeurt dat meestal via de dichtstbijzijnde klieren. 

Doel van de operatie

De lymfeklieren in de onderbuik worden weggenomen:

  • als behandeling tegen kanker.
  • om verspreiding van kanker of infecties naar andere delen van het lichaam te voorkomen.

Voor de operatie

U wordt opgenomen op de dag van de ingreep. De dag vooraf wordt u opgebeld om het tijdstip van de opname door te geven. Kom een half uur (niet vroeger) voor dat tijdstip naar het ziekenhuis.

Hoe moet u zich thuis voorbereiden? 

  • U mag eten tot 6 uur voor de ingreep en drinken tot 2 uur voor de ingreep. 
  • Roken is verboden vanaf middernacht. 
  • Op de dag van de ingreep mag u alleen medicatie nemen die u werd voorgeschreven door de anesthesist.
  • Verwijder nagellak en make-up en neem een bad of douche op de ochtend van de ingreep. Gebruik nadien geen bodylotion.
  • Draag comfortabele kledij. 
  • Beperk uw bagage (bv. kleine trolley of weekendtas).

Welke voorbereiding gebeurt er in het ziekenhuis? 

  • U krijgt een katheter in de arm om medicatie te kunnen toedienen. 
  • De haartjes ter hoogte van het schaambeen en de schaamlippen worden verwijderd.
  • Uw benen worden opgemeten voor de steunkousen die u moet dragen om flebitis of bloedklontertjes te voorkomen. Als u al steunkousen hebt van een vorige opname, mag u die meebrengen. 

Verloop van de operatie

Een lymfadenectomie duurt gemiddeld 2 tot 4 uur en gebeurt onder algemene verdoving (narcose).

Terwijl u slaapt, worden een aantal slangetjes in uw lichaam geplaatst:

  • bijkomend infuus (meestal in de arm) om vocht, medicatie of bloed toe te dienen
  • blaassonde
  • indien nodig: 
    • een maagsonde
    • een drain om eventueel wondvocht af te voeren

Chirurgische procedure

Bij een lymfadenectomie worden de zichtbare lymfeklieren met behulp van een robot (met kleine insneden in de buikholte) verwijderd. Soms is het nodig om tijdens de operatie toch over te gaan naar een open ingreep (met een grotere snede in de buik). 

Nadat de lymfeklieren zijn weggenomen, worden deze opgestuurd naar het labo voor verder onderzoek. 

Voordelen van robotgeassisteerde chirurgie

Robotgeassisteerde chirurgie is minder invasief en heeft verschillende voordelen voor de patiënt: minder bloedverlies, kleinere kans op infectie, minder pijn, sneller herstel, kortere ziekenhuisopname, minder littekenvorming ... Het doel van deze operatietechniek is om de handbewegingen van de arts om te zetten naar kleinere nauwkeurige bewegingen van instrumenten in uw lichaam. De 'robot' werkt echter niet zelfstandig: de operatie wordt volledig door de arts uitgevoerd. 

Meer over robotchirurgie

Na de operatie 

Zodra u wakker wordt na het stoppen van de narcose, gaat u eerst naar de ontwaakruimte (postanesthesie-zorgafdeling of PAZA). Wanneer u voldoende wakker bent en de pijn onder controle is, wordt u opnieuw naar de afdeling of naar het eennachtverblijf gebracht. 

U verblijft gemiddeld 1 nacht na de ingreep in het ziekenhuis (2 volledige dagen vanaf de opname tot en met ontslag). Bij een open operatie verblijft u gemiddeld 4 à 5 dagen in het ziekenhuis. 

Een goede pijnstilling

  • vermindert stress, zodat uw lichaam sneller
    kan herstellen. 
  • helpt om uw ademhaling te verbeteren en
    fluimen gemakkelijker te kunnen ophoesten. 
  • zorgt ervoor dat u makkelijker kunt bewegen en beter kunt slapen. 

De maagsonde die via de neus tot in de maag werd gebracht, wordt al in de ontwaakruimte verwijderd.

Wanneer u op de kamer bent, mag u vrijwel onmiddellijk drinken. 

Snel na de operatie mag u ook opnieuw starten met eten. Als dat vlot gaat, kan de katheter in uw arm verwijderd worden.

Via de katheter in uw arm wordt vocht en eventueel medicatie toegediend zolang u nuchter bent. Als drinken en eten vlot gaat, kan de katheter verwijderd worden. Dan mag u de medicatie in de vorm van tabletten nemen. 

De blaassonde die in de operatiezaal werd geplaatst, mag meestal de dag na de operatie verwijderd worden. 

De drain die mogelijk in de buikholte werd geplaatst, zal in overleg met de chirurg door een verpleegkundige zo snel mogelijk verwijderd worden. 

  • Vanaf de avond vóór de operatie tot 3 weken na ontslag zult u dagelijks een inspuiting krijgen om bloedklonters te voorkomen.
  • Gedurende de hele opnameduur zult u steunkousen dragen. 
  • 8 à 10 dagen na de ingreep kunnen de hechtingen verwijderd worden. 

Naar huis na uw opname

Uw ontslag uit het ziekenhuis wordt altijd in samenspraak met de behandelende arts bepaald. 

Bespreek voor uw ontslag duidelijk welke zorg u thuis nog moet verderzetten. 

De arts geeft u de nodige documenten mee voor uw ontslag: 

  • Brief voor de huisarts
  • Nieuwe afspraak voor een controleraadpleging
  • Indien nodig: medicatievoorschrift, voorschrift voor thuisverpleegkundige om onderhuidse injecties te plaatsen ...

Als u nog andere formulieren nodig hebt (bv. voor uw verzekering, ziekenfonds of werkgever), vraag deze dan tijdig aan de arts. 

Checklist voor ontslag

  • U bent pijnvrij met pijnstillende medicatie.
  • U kunt eten.
  • U bent niet misselijk. 
  • U hebt geen koorts.
  • U kunt winden laten.
  • U kunt spontaan plassen.
  • U bent voldoende mobiel en zelfredzaam.
  • U stapt zelf in en uit bed. 
  • U kunt stappen zoals voor de ingreep. U hoeft weliswaar niet even lang te kunnen stappen als voorheen.
  • U kunt thuis zelf de trap op (indien van toepassing). 

Resultaat 

Zo'n 10 dagen na het verwijderen van de lymfeklieren zal het resultaat van het microsopisch onderzoek gekend zijn. De arts zal dat resultaat, en de eventuele gevolgen ervan, met u en uw naaste bespreken. 

Mogelijke complicaties

Bij een lymfadenectomie bestaat de kans op lymfoedeem. Dat is het geval als het lymfevocht niet voldoende kan afvloeien en er een ophoping van vocht ontstaat, waardoor uw buik en benen kunnen opzwellen. 

Dat komt echter minder vaak voor na de verwijdering van de lymfeklieren in de buikholte dan bijvoorbeeld na de verwijdering van okselklieren voor borstkanker.

Meer informatie over aandachtspunten, de diagnose en behandeling van lymfoedeem vindt u op de volgende pagina. 

Verwerking en nazorg

Hebt u nog vragen over uw herstel thuis of wenst u verdere begeleiding? U kunt altijd terecht bij het team van artsen, verpleegkundigen, verpleegkundig consulenten, psycholoog, seksuoloog, kinesitherapeuten en sociaal werkers van de afdeling. 

Contact met lotgenoten

Via deze lotgenotengroepen kunt u in contact komen met mensen die hetzelfde meemaken: 

Contactgegevens

Laatste aanpassing: 29 mei 2024