X Psoriasis is besmettelijk
“Oei, wat heb jij?” Het is een vervelende vraag die veel patiënten met psoriasis krijgen, zegt Celine Vanvelk, verpleegkundig consulent psoriasis van UZ Leuven. Psoriasispatiënten worden vaak geconfronteerd met schuine blikken. Als je veel last hebt van de huidvlekken, vinden omstaanders het nogal eens vies. Terwijl het niets te maken heeft met slechte hygiëne, een allergische reactie en het al zeker niet besmettelijk is.”
Psoriasis moet je levenslang behandelenCeline Vanvelk
Psoriasis is een huidaandoening waarbij je grote, droge, rode, schilferige plekken krijgt op je lichaam, meestal ter hoogte van de ellebogen en knieën. Die plekken jeuken vaak. Minder voorkomend zijn plekken op je handen en voeten of kleine, rode plekjes, die lijken op regendruppeltjes en zich verspreid over je lichaam manifesteren. De huidaandoening komt voor bij zo’n 2 tot 3 procent van de Belgische bevolking. Evenveel mannen als vrouwen krijgen ermee te maken.
X Enkel op latere leeftijd kun je last krijgen
Een grote groep patiënten ontwikkelt psoriasis inderdaad tussen de leeftijd van 40 en 50 jaar, maar een andere grote groep krijgt het al voor het eerst tussen 15 en 30 jaar. “Erfelijkheid speelt een belangrijke rol in het ontstaan. Als je beide ouders de aandoening hebben, dan heb je zelf 50 procent kans om het ook te ontwikkelen. Als een van je ouders het heeft, dan is er zo’n 10 procent kans.”
“Daarnaast is psoriasis ook een inflammatoire aandoening, een ontstekingsziekte dus. Dat betekent dat het immuunsysteem in overdrive gaat, waardoor de huidcellen zich versneld delen en er schilfers ontstaan. Die overactivatie ontstaat vaak door een uitlokkende factor zoals stress, een wonde, roken, overgewicht, een infectie of medicatie.”
X De ziekte is makkelijk te genezen
Psoriasis kan plots opduiken, maar verdwijnt daarna eigenlijk niet meer. “De ziekte is chronisch en verloopt in golven: periodes van beterschap en opstoten wisselen elkaar af. In de behandeling proberen we daarom de goede periodes zo lang mogelijk te maken en de opstoten zo draaglijk mogelijk. In een goede periode kan het lijken alsof je niets hebt, maar daarna kan je weer een opstoot krijgen, meestal door een uitlokkende factor.”
Sommige patiënten hebben slechts enkele droge plekken, maar bij anderen is de aandoening veel aanweziger. Zeker in de zomer is de confrontatie met de ziekte groot. “Mensen kunnen de plekken dan niet verstoppen onder kleding en worden vaker aangesproken. De mentale belasting mag je niet onderschatten.”
X Crèmes als enige behandeloptie
In sommige gevallen kan een crème met cortisone smeren al voldoende zijn om de huid te behandelen en de plekken te verminderen. “Die krijg je vaak in eerste instantie voorgeschreven bij de dermatoloog in de eerste lijn, maar ze helpt niet voor iedereen genoeg. Veel patiënten leggen zich er dan maar bij neer, terwijl er zo veel meer behandelingsmogelijkheden zijn.”
Als cortisonecrèmes onvoldoende helpen, kijkt het dermatologieteam van UZ Leuven verder. “We proberen dan ook andere behandelingen zoals crèmes met vitamine D, lichttherapie met UV-stralen – de zon heeft een gunstig effect op de huid – of immuunonderdrukkende medicatie. Vaak is het een heel proces van trial-and-error, tot we gevonden hebben wat het best helpt om je levenskwaliteit zo hoog mogelijk te maken.”
X Het is ‘maar’ een huidprobleem
Zeg niet gewoon ‘maar een huidziekte’ tegen psoriasis, want het is complexer dan dat. Een derde van alle patiënten krijgt namelijk ook last van psoriasische artritis: de gewrichten zijn dan rood, pijnlijk en gezwollen. Als je psoriasis niet behandelt, kan de ziekte ook organen aantasten en is er onder meer een risico op overgewicht en hart- en vaatziekten. Krijg je medicatie met een immuunonderdrukkende werking, dan ben je ook vatbaarder voor andere infecties.
“In dat laatste geval raden we aan om je extra te laten vaccineren, onder andere jaarlijks tegen de griep. We volgen je cholesterol, bloedvetten, leverfunctie en bloeddruk extra op en we hameren ook op een gezonde levensstijl. Psoriasis behandelen stopt eigenlijk nooit. Ook al zie je op een bepaald moment niets meer van de ziekte, toch moet je levenslang een ‘onderhoudszalf’ smeren om je huid gehydrateerd en soepel te houden.”
Bijleren over psoriasis
UZ Leuven zet blijvend in op onderzoek rond psoriasis. Op dit moment loopt er onder meer een nieuwe studie waarin recent gediagnosticeerde patiënten nauwgezet opgevolgd worden, in de hoop meer inzicht te krijgen in de ontwikkeling van psoriasis.
(Tekst: Evelien Heeren)