“Als je ooit naar Kenia wil, vraag het mij dan”, zei ik soms tegen Hope, mijn jongste dochter. “Dan gaan we samen naar het land waar ik jou achttien jaar geleden heb ontmoet.”
“Nee”, antwoordde ze steevast. “België is mijn land, hier zijn mijn broers en zussen, hier groei ik op, Nederlands is mijn taal. Ik heb trouwens geen enkele herinnering aan Kenia.”
En toch vertrokken we een tijd geleden op reis naar Kenia. Nee, het was géén rootsreis om op te zoek te gaan naar haar biologische ouders. Hoe vaak hebben we dat al moeten uitleggen?
Zij aan haar vrienden, ik aan de mijne?
“Waarom toch altijd die vraag?”, zucht Hope verontwaardigd. “Alsof een rootsreis zo evident, normaal en vanzelfsprekend is.”
“Ze weten niet beter”, leg ik haar uit. “Ze beseffen gewoonweg niet hoe moeilijk, confronterend en niet-vanzelfsprekend zo’n onderneming is. Ze gaan er gewoon van uit dat een rootsreis bij een adoptie hoort, dat het de logische gang van zaken is, dat het allemaal makkelijk en eenvoudig is.”
Ik wilde weten wie haar biologische moeder was
Zelf ben ik in 2006, kort na de adoptie van Hope, op zoek gegaan naar haar roots. Ik wilde weten wie haar biologische moeder was, ook al wist ik met zekerheid dat ze kort na de geboorte van Hope overleden was. Ik wilde uitzoeken wat er precies met haar moeder gebeurd was, waarom Hope meteen na haar geboorte achtergelaten werd. Door een ongelofelijke speling van het lot werd ze gered, overleefde ze en kwam ze op mijn pad. Dat verhaal bleek geen feel good story, maar een duistere realiteit, hard en ongenadig.
Al die jaren heb ik mijn best gedaan om Hope vrij te laten wat het hoofdstuk Kenia betreft. “Wil je gaan? Oké, dan ga ik met je mee en toon ik je de weg. Wil je niet gaan? Even goed, dan doen we andere leuke dingen samen.” Maar plots, enkele maanden geleden, kwam De Vraag dan toch. “Gaan we naar Kenia?”, klonk het vastbesloten.
Zo vertrokken we samen op reis, zij en ik. Met ons tweetjes. Om het land te leren kennen waar ze geboren is. Om de Great Rift Valley te ontdekken, die op haar paspoort als geboorteplek staat vermeld. Om de mensen te zien die fysiek wel op haar lijken, maar die zo’n ander leven leiden dan zij. Om te onderzoeken of zij één van hen is, of net niet.
Om het project te bezoeken dat haar naam draagt, Hope for Girls, dat strijdt tegen vrouwelijke genitale verminking. Om daar de meisjes te ontmoeten – haar leeftijdsgenoten en jonger – die wél of niet besneden zijn. Om zich te kunnen voorstellen wat dat is, besneden worden. Om enig idee, hoe klein ook, te krijgen van hoe haar leven er had uitgezien als ze niet in België, maar in Kenia was opgegroeid. Om niet bang van Kenia te hoeven zijn. Integendeel, om ook trots op haar geboorteland te kunnen zijn. Om, naast de miserie, ook de schoonheid van het land te ontdekken. Om te weten waar ze vandaan komt. Want om te ontdekken wie je bent én welke weg je wil gaan, is het essentieel om te weten waar je vandaan komt.
Hoe het voor haar was, kan ik onmogelijk in haar plaats vertellen. Maar voor mij, die zo vaak op reis is geweest, van oost naar west, van noord naar zuid, werd het een reis buiten categorie: de mooiste moeder-dochterreis ooit.
Annemie Struyf
Annemie Struyf is journaliste, tv-maker, schrijfster en moeder van vijf kinderen. Van thuisstad Leuven tot in het verre buitenland: Annemie gaat altijd op zoek naar authentieke verhalen. Verhalen van schoonheid en troost, die de blik verruimen en het hart verwarmen.
