Chemotherapie is een gekende en krachtige behandeling die niet alleen kankercellen, maar ook gezonde cellen beschadigt. Dat leidt tot bijwerkingen zoals haaruitval en vermoeidheid. Een antilichaam-geneesmiddel-conjugaat (ADC, antibody-drug-conjugate) daarentegen is een relatief nieuw type geneesmiddel dat bestaat uit een antilichaam waar chemotherapie aan vastgemaakt werd. In tegenstelling tot de klassieke behandeling met chemotherapie, kan de chemo gericht de kankercellen bereiken.
Prof. dr. Toon Van Gorp, afdelingshoofd gynaecologische oncologie UZ Leuven en hoofdonderzoeker van de studie, licht toe: “Het antilichaam bindt zich aan bepaalde eiwitten aan de buitenzijde van de kankercel. Zoals een Trojaans paard gaat de kankercel het ADC naar binnen brengen om het vervolgens af te breken. Hierdoor komt de chemotherapie vrij en wordt de kankercel aangevallen. Door de doelgerichtheid van het ADC zien we minder algemene bijwerkingen en kunnen we toch de kankercellen selectiever uitschakelen.”
Doorbraak
De internationale studie vond plaats tussen februari 2020 en maart 2023. Verspreid over 21 landen wereldwijd werden 453 patiënten met platinum resistente eierstokkanker willekeurig ingedeeld: ze kregen ofwel een behandeling met het ADC ‘mirvetuximab soravtansine’, ofwel klassieke chemotherapie. In de groep die behandeld werd met mirvetuximab soravtansine bleef de ziekte langer weg en werd de behandeling over het algemeen beter verdragen.
“Het is de allereerste keer in meer dan dertig jaar dat een nieuw geneesmiddel een betere overleving aantoont bij chemotherapieresistente ziekte.”
Prof. dr. Toon Van Gorp
Prof. dr. Toon Van Gorp: “Eierstokkanker is meestal goed te behandelen met chemotherapie op basis van platinum, maar na verloop van tijd hervallen bijna alle patiënten doordat de tumorcellen resistent worden. Vanaf het moment dat eierstokkanker niet meer gevoelig is voor chemotherapie met platinum, wordt de ziekte zeer moeilijk te behandelen. Deze nieuwe behandeling geeft hoop aan onze patiënten. Het is de allereerste keer in meer dan dertig jaar dat een nieuw geneesmiddel een betere overleving kan aantonen bij chemotherapie resistente ziekte.”
De nieuwe studie is een grote stap in de goede richting voor de behandeling van eierstokkanker. Het is immers nog steeds de gynaecologische kanker met de hoogste kans op sterfte.
ADC's
De eerste ADC’s werden 20 jaar geleden ontwikkeld voor de behandeling van bloedkankers, omdat die laatste heel gemakkelijk aan te vallen zijn met antilichamen die ook in de bloedbaan circuleren. Nadien volgde borstkanker. De laatste 5 jaar is de evolutie heel snel gegaan; nu wordt de ene na de andere ADC ontwikkeld en uitgetest. Niet alle ADC’s zijn succesvol en halen het tot een fase 3 studie, maar diegene die het wel halen lijken het beter te doen dan chemotherapie.
Deze behandelmethode wordt in Europa nog niet toegepast buiten studieverband, omdat deze behandeling nog niet is goedgekeurd door het Europese geneesmiddelenagentschap EMA. In de Verenigde Staten kan de medicatie wel al voorgeschreven worden.
Lees de studie via de volgende link: https://www.nejm.org/doi/pdf/10.1056/NEJMoa2309169?articleTools=true