Radicale verwijdering van de baarmoeder (Wertheimoperatie)

• Onderzoek waarbij de gynaecologisch oncoloog en de radiotherapeut bepalen hoe uitgebreid de aandoening is en welk stadium ze heeft bereikt. Er wordt ook met een kleine camera in de urineblaas gekeken.
• Eventueel: kijkoperatie (laparoscopie) om enkele lymfeklieren weg te nemen 

Het is aangeraden om ten laatste drie weken voor de ingreep te stoppen met roken. Dat kan ademhalingsproblemen na de ingreep duidelijk verminderen, zorgt voor een sneller herstel en een kleiner risico op infectie. 

De dag voor de operatie wordt u opgenomen op de verpleegeenheid gynaecologische oncologie.

• Een verpleegkundige begeleidt u naar uw kamer. Aarzel niet om op dat moment eventuele vragen te stellen aan de verpleegkundige.
• U maakt kennis met de sociaal werker: die begeleidt u bij de verwerking van uw ziekte en ondersteunt u bij praktische problemen tijdens en na de behandeling.

• Bloedname
• Plaatsen van een katheter in de arm, waarlangs antibiotica kan gegeven worden vlak voor u naar de operatiezaal gaat. Dat om infecties te voorkomen.
• Scheren ter hoogte van het schaambeen en de schaamlippen
• Verwijderen van nagellak en make-up
• Darmvoorbereiding: u krijgt een een klein lavement (Cleen®) om de darmen te reinigen (voor een zo vlot mogelijk verloop van de ingreep).
• Opmeten van uw benen voor steunkousen, die u zult moeten dragen om flebitis of bloedklonters te voorkomen.
• Een onderhuidse inspuiting in de buik om bloedklonters te voorkomen op de avond voor de ingreep.

• Als u de slaap niet kunt vatten, mag u een slaaptablet vragen.
• Roken is verboden vanaf middernacht.

De afdelingsarts komt bij u langs om het medisch dossier te vervolledigen. Eventueel wordt een longfoto (RX thorax) en/of een filmpje van uw hart (elektrocardiogram of EKG) genomen.

De anesthesist komt bij u langs, tenzij u al voor de opname naar de anesthesieraadpleging ging. De ingreep vindt plaats onder volledige verdoving. Daarover krijgt u meer info en kunt u vragen stellen aan de anesthesist.

• U wordt tijdig gewekt door de verpleegkundige.
• U maakt uw ochtendtoilet, trekt een operatiehemd en uw steunkousen aan.
• Juwelen, bril of lenzen en eventuele tandprothese(s) doet u uit en bergt u veilig op. 
• De verpleegkundige zegt u welke thuismedicatie u moet nemen. U krijgt een rustgevend geneesmiddel op voorschrift van de anesthesist.

Een goede pijnstilling

• vermindert stress, zodat uw lichaam sneller kan herstellen.
• helpt om uw ademhaling te verbeteren en fluimen gemakkelijker op te hoesten.
• zorgt ervoor dat u makkelijker kunt bewegen en beter kunt slapen.

De verpleegkundige zal uw pijnscore regelmatig bevragen. Geef duidelijk aan wanneer u nog pijn voelt. Uw pijn moet voldoende onder controle zijn om te kunnen bewegen. 

Snel na de operatie mag u opnieuw starten met drinken en eten (lichte maaltijd). We houden rekening met uw eventueel bestaand dieet. 

Zodra u goed kunt drinken, krijgt u uw medicatie in de vorm van pillen toegediend. 
 

Tijdens de operatie kunnen enkele zenuwen naar de blaas beschadigd worden, waardoor u moeilijker kunt plassen. In dat geval voelt u in de eerste dagen na de operatie soms niet dat uw blaas vol is of kunt u de blaas niet ledigen. 

Daarom kan het nodig zijn om de blaas gedurende 7 tot 10 dagen te laten herstellen en een blaassonde te dragen, samen met een cystofix. U wordt met de blaassonde en cystofix uit het ziekenhuis ontslagen. Daarvoor krijgt u het nodige materiaal mee: beenzakjes die u onder een rok of losse broek kunt dragen. 

Een tiental dagen na ontslag komt u opnieuw naar het dagziekenhuis, waar u blaastraining zal krijgen en de blaassonde zal verwijderd worden. Bij een goed verloop zal ook de cystofix verwijderd worden. 

Het gaatje in uw buik sluit vanzelf, zodat u geen last hebt van urinelekkage doorheen de buikwand. 

Als plassen niet meteen lukt, is dat niet erg. Dat kan tijd vragen. Ook het aandranggevoel komt geleidelijk (bijna) helemaal terug. 

Dankzij de robotgeassisteerde chirurgie kunnen de zenuwen vaak gespaard blijven tijdens de ingreep. Als het niet nodig was om tijdens de ingreep bijkomend een cystofix te plaatsen, zal de blaassonde al voor uw ontslag verwijderd worden. Dan controleren we meteen of het lukt om te plassen.

• Vanaf de avond vóór de operatie tot 3 weken na ontslag zult u dagelijks een inspuiting krijgen om bloedklonters te voorkomen. 
• Gedurende de hele opnameduur zult u steunkousen dragen. Thuis hoeft u die niet meer aan te doen.
• 8 dagen na de ingreep kunnen de hechtingen verwijderd worden. 

De verpleegkundige helpt u op de eerste dag na de operatie om even op de rand van het bed te gaan zitten. 

De dagen na de ingreep zult u zoveel mogelijk moeten recht zitten en starten met rondwandelen.

Regelmatig bewegen, verkleint de kans op bloedklonters in uw aders (trombose), verlies van spierkracht en andere complicaties. Zo voorkomt u ook een onnodig lange opname in het ziekenhuis.

Deze operatie vergt veel recuperatietijd, zowel mentaal als lichamelijk. 

U kunt zich na de ingreep nog een hele tijd slap en moe voelen. Het is het best om geleidelijk aan te proberen wat uw lichaam aankan.

Gedurende 6 weken na de operatie mag u geen zware lasten (> 5 kg) tillen en beperkt u het werk in huis tot lichte karweien. Buitenshuis werken is meestal weer mogelijk na 6 weken.

Voor vrouwen die nog niet in de menopauze waren, betekent de verwijdering van de baarmoeder dat de menstruatie stopt. 

Als de eierstokken niet verwijderd werden, blijft de hormoonproductie normaal. Werden de eierstokken wel verwijderd, dan wordt ook de productie van vrouwelijke hormonen stilgelegd. Dat kan verschijnselen veroorzaken als opvliegers, zweten en het wisselend warm en koud hebben. 

Het plots wegvallen van de hormoonproductie kan worden opgevangen met hormoonvervangende medicatie, die indien nodig kan opgestart worden bij uw ontslag. 

De eerste 6 weken na de operatie kunt u nog onregelmatig bloedverlies hebben uit de vagina. 

Tijdens de operatie kunnen ook de zenuwen naar de endeldarm beschadigd worden. Daardoor kunt u vaker last hebben van obstipatie (verstopping). 

Vraag aan uw arts een laxeermiddel als dat het geval is. 

U kunt na 6 weken weer geslachtsgemeenschap hebben, als de inwendige wonde genezen is. Eerder bestaat het risico dat de wonde in de vagina kan openvallen.

Echter kan de zin in seks nog een langere tijd uitblijven, door het verwerkingsproces en de vermoeidheid na de operatie. 

Ook na die 6 weken is het dus belangrijk dat u zelf bepaalt wanneer u weer aan vrijen toe bent en op welke manier u dat wilt. Bespreek dit ook met uw partner. Geborgenheid, lichamelijk dicht bij elkaar zijn en warmte zijn voor u na de behandeling waarschijnlijk belangrijker dan seksuele opwinding. 

• De vagina is ingekort. Het gevoel dat u aan het einde van de vagina hebt, kan daardoor veranderd zijn. 
• Als de eierstokken worden weggenomen en u was nog niet in de menopauze, dan kan de vagina droger worden. Dan is het aangeraden om een glijmiddel te gebruiken, omdat vrijen met een droge vagina pijnlijk is. 
• Enkele zenuwen naar de vagina zijn mogelijk verwijderd, waardoor seksuele opwinding iets moeilijker is dan voorheen en de beleving van uw seksualiteit veranderd is. Sommige vrouwen hebben meer tijd nodig om opgewonden te raken. Na enige tijd voelt deze nieuwe situatie doorgaans wel weer vertrouwd aan. Dankzij de nauwkeurige robotgeassisteerde chirurgie kunnen deze zenuwen echter vaak gespaard blijven.