TEVAR

Thoracale endoprothese, Thoracic EndoVascular Aortic Repair
De uitgezette grote borstslagader (aneurysma) wordt verstevigd door er een beklede stent (endoprothese) in te schuiven.

Afspraken

Vaatheelkunde

Indicatie

Als het gaat om een aneurysma in de grote borstslagader (aorta thoracalis), wordt de behandeling uitgevoerd met een thoracale endoprothese of TEVAR. Daarbij wordt de thoracale endoprothese via de liesslagaders opgeschoven tot in de borstholte.

Voorwaarden

Deze ingreep kan alleen gebruikt worden als het aneurysma aan een aantal voorwaarden voldoet:

  • Het aneurysma is niet te bochtig
  • Er is genoeg gezonde slagader aanwezig om de endoprothese te kunnen verankeren
  • De liesslagaders zijn niet te nauw of te kronkelig

Voordelen

Een endovasculaire behandeling van aneurysma's is minder ingrijpend en belastend dan de klassieke techniek om een vaatprothese te plaatsen. Zo is het voor een thoracale endoprothese niet nodig om de borstkas volledig open te maken om de borstslagader vrij te leggen. Een minimaal invasieve ingreep, waarbij slechts enkele kleine insnedes gemaakt worden, volstaat. 

  • Minder zware operatie: slechts twee of drie kleine insnedes
  • Vlotter herstel en dus sneller naar huis
  • Ook geschikt voor patiënten in minder goede conditie
  • Lager risico op complicaties en overlijden

Er zijn ook enkele aandachtspunten bij het plaatsen van een endoprothese. Uw arts zal deze uitgebreid met u bespreken.

Het nadeel aan een ingreep door middel van een endoprothese is dat opvolging in de vorm van een CT-scan of echografie noodzakelijk is op regelmatige basis. Daarmee controleren we de correcte aansluiting en positie van de prothese aan de aorta. Meer info daarover vindt u bij complicaties.

Voorbereiding

U moet nuchter zijn

  • Heldere dranken zoals water, thee of fruitsap zonder pulp mag u drinken tot één uur op voorhand.

  • Andere dranken en voedsel vermijdt u vanaf zes uur op voorhand.

U stopt best met roken.

Meestal is het niet nodig om te stoppen met bloedverdunners voor de ingreep. Bespreek dit best met uw arts.

Verloop

Het plaatsen van de endoprothese gebeurt onder algemene verdoving. 

  • Maken van kleine insnedes in de liezen om beide liesslagaders vrij te leggen.

Spinale katheter

Soms strekt het aneurysma zich over een groot gebied uit, waardoor een langer deel van de grote lichaamsslagader (aorta) bedekt wordt door de prothese. In dat geval worden ook meer zijtakjes die het ruggenmerg van bloed voorzien, afgesloten. 

Dat heeft als risico dat het ruggenmerg te weinig bloed krijgt en een tijdelijke of definitieve verlamming van de benen kan optreden. Als dat risico bij u groot is, kan de chirurg beslissen om een ‘spinale katheter’ te laten plaatsen voor de ingreep. Op die manier wordt geprobeerd het ruggenmerg zo goed mogelijk te beschermen.

  • Via de liesslagader wordt een opgevouwen vaatprothese (endoprothese) tot in de grote borstslagader geschoven.
  • Controleren van de positie van de endoprothese met röntgenstralen en contrastvloeistof.
  • Zodra de endoprothese op de juiste plaats zit, wordt ze opengevouwen. Deze verstevigt zo de uitgerekte bloedvatwand. Het bloed stroomt nu door de endoprothese en niet meer door het aneurysma. 
Ontvouwen van de thoracale endoprothese

Ontvouwen van de thoracale endoprothese

Zijtak

In sommige gevallen is het nodig om ook een zijtak van de borstslagader (naar hoofd of arm) te bedekken met de prothese om een goede afdichtingszone te verkrijgen. 

In dat geval is het aangewezen om op voorhand een overbrugging of bypass te voorzien waarbij het hoofd of de arm toch voldoende bloed krijgt.

Nazorg

U blijft ongeveer 3 dagen in het ziekenhuis, als er geen complicaties optreden. Na de procedure komt u meestal, na een kort verblijf op de post-anesthesie-zorg-afdeling (PAZA), nog dezelfde dag terug naar de gewone verpleegafdeling. 

Als er bij u beslist wordt een spinale katheter te plaatsen, zal u na de procedure eerst 2 tot 3 dagen op de intensieve-zorgafdeling verblijven, omdat de katheter extra monitoring vereist. In dat geval zult u 4 tot 5 dagen in het ziekenhuis verblijven. 

Deze aneurysma-operatie is minder zwaar dan de behandeling met vaatprothese via open chirurgie.

  • De eerste uren na de operatie moet u in bed blijven liggen en mag u niet rechtop gaan zitten om nabloedingen in de liezen te vermijden.
  • ’s Avonds na de operatie mag u wel rechtop in de zetel zitten om uw herstel te bevorderen. Het is mogelijk dat de kinesitherapeut de volgende dag bij u langskomt. 
  • Meestal mag u nog dezelfde avond eten en drinken. 
  • De eerste dag na de operatie kunt normaal eten en rondwandelen.
  •  Er wordt nog een röntgenfoto van de borst gemaakt ter controle.

Als het herstel vlot verloopt, kunt u na de derde dag naar huis.

Omdat ook na een correcte plaatsing van een endoprothese nog altijd de kans bestaat dat later een endoleak optreedt, zal u na de ingreep regelmatig opgeroepen worden voor een CT-scan of echografie.

Koorts

Het is normaal dat u de eerste dagen tot weken na de ingreep koorts heeft (tot 38,5°C). Dat is een reactie van uw lichaam op de endoprothese.

Complicaties

Het plaatsen van een thoracale endoprothese is een veelvoorkomende ingreep met relatief weinig risico's. Bij deze ingreep is er, zoals bij elke ingreep, altijd een kleine kans op complicaties. Uw arts zal deze vooraf met u bespreken tijdens de raadpleging. 

Tijdens de procedure wordt contrastvloeistof gebruikt. Die vloeistof kan bij patiënten met minder goed werkende nieren de nierfunctie aantasten. Meestal is het voldoende om de nieren nadien voldoende vocht te geven en om de nierfunctie geleidelijk te laten herstellen, maar soms is nierdialyse (tijdelijk) noodzakelijk.

Soms sluit de endoprothese niet goed aan op de gezonde vaatwand, waardoor er een zogenaamd ‘endoleak’ ontstaat. Omdat de prothese niet goed meer aansluit aan de aorta, vult het oorspronkelijke aneurysma zich opnieuw met bloed. In dat geval moet de endoprothese verlengd worden. 

Ook langs een zijtak van de grote slagader kan er een endoleak ontstaan, waardoor het aneurysma ook weer gevuld wordt met bloed. In sommige gevallen is voor dit endoleak een bijkomende behandeling noodzakelijk. 

Het is ook mogelijk dat een endoleak pas jaren na de ingreep ontstaat, ook al was het onmiddellijke resultaat na de procedure perfect. Een zorgvuldig en regelmatig onderzoek met de CT-scan of met een echografie blijft daarom ook na de ingreep noodzakelijk.

Het is mogelijk dat er zich bepaalde complicaties voordoen, zoals bijvoorbeeld een endoleak, zodat op termijn opnieuw een ingreep uitgevoerd moet worden. De kans op een herhaling van de interventie ligt hoger dan bij een open aneurysmaherstel.

Om het risico op een ruggenmerginfarct en bijgevolg verlamming van de benen zo laag mogelijk te houden, kan beslist worden om een spinale katheter te plaatsen via een ruggenprik. Die wordt geplaatst door een anesthesist en als u zo’n katheter nodig hebt, zal de anesthesist daar vooraf extra informatie over geven. Verlamming of paraplegie komt gelukkig zelden voor, maar zelfs met een spinale katheter, kan het risico op verlamming niet naar nul gebracht worden. 

Het risico op verlamming aan beide benen (paraplegie) bij een uitgebreid aneurysma is bij een open heelkundige behandeling en endovasculaire behandeling vergelijkbaar.

Naast de bovenstaande complicaties die specifiek zijn voor het plaatsen van een endoprothese, kunnen er bij deze ingreep ook meer algemene complicaties optreden. Mogelijke complicaties zijn: 

  • Wondinfecties, trombose, longembolie (bloedklonter in longvaten), bloedingen en/of beschadiging van organen of zenuwen kunnen altijd voorkomen.
  • Longontsteking of hartinfarct komen na een operatie wat vaker voor dan normaal.
  • Het is onvermijdelijk dat bij een operatie gevoelszenuwen in de huid doorgesneden worden. Dit kan een doof gevoel geven in de buurt van het operatielitteken. Meestal wordt dit gevoel opnieuw normaal na enkele maanden.

Door de grote aandacht om deze complicaties te voorkomen, is de kans hierop gelukkig gering.

Praktische informatie

  • U mag douchen 2 dagen na de operatie. Een bad stelt u best enkele weken uit, totdat de wonde genezen is.
  • U mag weer werken na 2 weken.
  • U heeft geen rijverbod.
  • U mag twee weken na de ingreep niet fietsen.
  • U heeft een hefverbod van 2 weken.
Laatste aanpassing: 11 oktober 2024