Hoe functioneert de bloedsomloop?
De bloedsomloop of bloedcirculatie houdt ons lichaam in leven. Met het bloed als transportmiddel en het hart als pomp, zorgt de bloedsomloop enerzijds voor de aanvoer van zuurstof, voedingsstoffen, hormonen en afweerstoffen naar alle weefsels. Anderzijds worden afvalstoffen en koolstofdioxide vanuit de weefsels afgevoerd en via de longen, nieren en darmen uitgescheiden.
De bloedvaten in ons lichaam kennen verschillende variaties in grootte en opbouw. Zo onderscheiden we slagaders (arteries), aders (venen), en haarvaten (capillairen).
Het zuurstofrijke bloed wordt door het hart naar de weefsels gepompt via de slagaders. De aorta is de grootste slagader in ons lichaam. Het zuurstofarme bloed wordt teruggebracht naar het hart via de aders. Ter hoogte van de weefsels bevinden zich de haarvaten waar zuurstof en voedingsstoffen worden afgegeven en afvalstoffen worden afgevoerd.
Lees meer over hoe de bloedsomloop functioneert.
Uit welke delen bestaat de aorta?
© smart.servier.com
De aorta ontspringt ter hoogte van de linker hartkamer. Dit deel noemen we de aortawortel (1). Op deze plaats bevindt zich de aortaklep en vertrekken de kransslagaders (coronairen) die de hartspier bevloeien.
Boven de aortawortel bevindt zich de aorta ascendens (2) of het opstijgende deel van de aorta. Dit loopt verder in de aortaboog (3) waaruit de hoofd- en halsslagaders vertrekken om zowel het hoofd als de armen van bloed te voorzien.
Het dalende deel van de aorta begint na de aortaboog. In medische termen noemen we dat de aorta descendens. Hier bevinden zich belangrijke vertakkingen om o.a. de longen en het ruggenmerg van bloed te voorzien.
De aorta ascendens, aortaboog en het gedeelte van de aorta descendens dat in de borstholte loopt (boven het middenrif), vormen samen de thoracale aorta (4) of borstslagader.
De abdominale aorta (5) of grote buikslagader is het gedeelte van de aorta descendens dat zich in de buikholte (onder het middenrif) bevindt. Van hieruit vertakken bloedvaten om het spijsverteringsstelsel, de nieren, de wervelkolom en het ruggenmerg in de buik van bloed te voorzien.
Ter hoogte van de navel splitst de abdominale aorta in twee iliacale arteries (6) of bekkenslagaders die de darmen, de blaas, de geslachtsorganen en de benen bevloeien.
De diameter van de aorta varieert in functie van geslacht (grotere diameter bij mannen), lichaamsbouw en de plaats waar de aorta wordt gemeten. Een gezonde aorta is het breedst op het niveau van de aortawortel en wordt geleidelijk smaller naarmate we het bekken naderen.
Hoe is de aortawand opgebouwd?
Bij elke hartslag wordt het bloed onder grote druk door de aorta gepompt. Deze voelbare klopping in de slagader noemen we een polsslag. Om de bloeddruk continu op te vangen en aan te passen, bestaat de aortawand uit 3 verschillende lagen.
- De binnenste laag of tunica intima bestaat uit endotheelcellen. Deze laag is o.a. verantwoordelijk voor de uitwisseling van zuurstof en andere gassen tussen het bloed en de bloedvatwand.
- De middelste laag of tunica media bestaat uit spierweefsel. Deze dikke, elastische laag speelt een belangrijke rol in het regelen van de bloedstroom en bloeddruk door het bloedvat te vernauwen en verwijden.
- De buitenste laag of tunica adventitia bestaat uit bindweefsel met variërende hoeveelheden elastische en collagene vezels. Deze laag heeft een ondersteunende functie door het bloedvat aan het omliggende weefsel te binden waardoor het bloedvat in positie kan blijven.
