Rethink, Reduce, Repair, Reuse & Refurbish: inzet op materialen en circulariteit

Afval wordt grondstof 

Zoals eerder beschreven, is het binnen de zorgsector een grote uitdaging om te evolueren van een lineaire economie (waarbij materialen na gebruik afval worden) naar een circulaire economie (waarbij materialen na gebruik opnieuw ingezet kunnen worden als grondstof). Binnen UZ Leuven worden de initiatieven hierrond gebundeld onder het thema ‘Afval wordt grondstof’.  

Een van deze mooi initiatieven, is de inzameling van de blauwe steriele doeken (niet bevuild). Deze doeken uit het OKA worden reeds geruime tijd selectief ingezameld. Gezien deze doeken gemaakt zijn uit 100% Polypropyleen (PP) is dit materiaal gemakkelijk te recycleren tot nieuwe PP-korrels. Deze korrels of pellets van polypropyleen worden vaak gebruikt als grondstof in de kunststofindustrie. Ze worden gesmolten en gevormd tot verschillende producten, waaronder verpakkingen, flessen, containers, buizen, automotive-onderdelen, textielvezels en nog veel meer.  Op deze manier wordt ons afval terug een grondstof! 

Uiteraard heeft dit een positieve impact op milieu én bovendien werken we hiervoor samen met Dé Werkplaats, een dagbestedingscentrum voor mensen met een beperking. 

Baby Bottle Reborn

Een ander voorbeeld in dit kader is het project ‘Baby Bottle Reborn’. Dankzij dit project belanden de wegwerpzuigflesjes voor babyvoeding niet langer bij het restafval, maar worden ze gesorteerd en gerecycleerd tot nieuwe grondstoffen. UZ Leuven was in 2016, samen met onder andere Sirris, trekker van dit project.  

Jaarlijks werden in Belgische ziekenhuizen miljoenen flesjes voor babyvoeding - goed voor meer dan 300 ton aan kwaliteitsvolle kunststoffen - na eenmalig gebruik weggegooid en verbrand. Die aanpak moest duurzamer kunnen. Door de juridische, technische en logistieke problemen in kaart te brengen en op te lossen, streefden de projectpartners ernaar deze materiaalstroom te recycleren. Het resultaat is dat nu in UZ Leuven de wegwerpflesjes voortaan als PMD-afval gesorteerd worden om nadien te worden gerecycleerd tot nieuwe grondstoffen. In een volgende stap werd dit project uitgebreid naar andere ziekenhuizen, hetgeen mogelijk was dankzij de medewerking van Fost Plus en OVAM.  

Andere afvalinitiatieven

Cross-sectorale samenwerkingen op basis van gemeenschappelijke doelstellingen - in dit geval meer en beter recycleren - werpt duidelijk zijn vruchten af. UZ Leuven neemt dan ook graag het voortouw in dergelijke verbeterprojecten! 

Andere materialen waar momenteel initiatieven lopen om deze apart in te zamelen voor hergebruik zijn volgende: 

• Trays en Reagentiaflessen  
• Pacemakers 
• Plastic recipiënten 
• Anesthesiepotten 
• Paracetamolflesjes 
• Bicartcassettes  

Voor deze projecten wordt samengewerkt met afvalophalers en EnAdviS, een organisatie die bouwt aan het opzetten van lokale waardeketens van gebruikte materialen afkomstig uit ziekenhuizen en farmaceutische bedrijven. 

Meubilair en toestellen

Meubels en toestellen die niet meer in gebruik zijn, worden vervoerd naar de opslaglocatie in Aarschot om vervolgens, afhankelijk van de staat van het meubelstuk of toestel, een nieuwe bestemming te krijgen volgens de principes van het 7R-model. 

• REPAIR | herstellen om opnieuw te kunnen gebruiken in het ziekenhuis 
• REUSE | producten doorgeven aan een andere gebruiker door ze tweedehands te verkopen of te doneren. Bij verbouwing worden toestellen en meubilair worden opgelijst in een digitale databank. Deze zaken die niet meer gebruikt kunnen worden, worden verkocht of gedoneerd door Lumos. Dit is onze interne organisatie voor mondiale ontwikkeling en Global Health. Via LUMOS zet UZ Leuven zich samen met de groep Biomedische Wetenschappen van KU Leuven en het Programma Gezondheid van UCLL in voor toegankelijke en kwaliteitsvolle gezondheidszorg in Afrika
• REFURBISH | onderdelen hergebruiken om andere producten meubels of toestellen te herstellen  
• RECYCLE | materialen en grondstoffen scheiden en opnieuw samenvoegen tot nieuwe materialen en producten
• RECOVER | niet-recycleerbaar materiaal inzetten als energiebron

Papier

Het printerpark van UZ Leuven omvat in totaal ongeveer 2005 printers. Daarbij zijn toestellen die enkel kunnen printen, maar ook multifunctionele toestellen (MFP) en toestellen bestemd voor labelprinting. Van het totaal aantal printers zijn er 24 uitgerust met een badgelezer (MFP kleur).

Tussen 2019 en juli 2024 zijn er in totaal 179.181.959 pagina's afgedrukt. Dat komt overeen met 18.340 bomen. Alle printopdrachten samen hebben een CO2-uitstoot van 1.941.002 kg gegenereerd.